Gevaarlijke trekjes

Er zijn vriendinnen die weten van mijn werk, en er zijn er waarbij ik het maar niet heb verteld. Lang niet iedereen reageert er goed op, ook als het gaat om mensen die goeie, fijne vriendinnen voor me zijn zolang ze het maar niet weten. Je wilt er geen vriendschap mee stukmaken met iemand waar je om geeft, maar waarvan je weet dat het stigma veelte diep in haar geest zit gewerkt. Je hoeft geen slecht mens te zijn om toch raar over hoeren te denken.

Ik had van één van mijn vriendinnen al een tijdje opgewonden verhalen gehoord over haar nieuwe vrijer. Haar vorige relatie was stukgelopen, en ze zat al een tijdje op haar eentje sneu te zijn. Ze is niet zo'n soort iemand die haar leven volop leeft als ze single is. Zonder man komt er nietzoveel van, en ze moet echt meegenomen worden door een vent die haar haar leven laat leiden. Anders verpietert ze een beetje.

Deze man scheen dat wel te doen. Hij was een adonis, superslim, supersterk, supergul, supergrappig, supercharmant, echt een superman. Dat vond zij tenminste. Wij waren allemaal heel nieuwsgierig geworden naar die supervent, en binnen ons vriendinnenclubje hadden we er genoeg over geroddeld. Ookal wisten we allemaal eigenlijk niets van die vent. We waren gewoon blij voor haar, ookal namen we het wel met een korreltje zout dat ze de beste man van de wereld had gevonden.

Er kwam een zondag dat we allemaal hadden afgesproken voor koffie bij die vriendin thuis. Ze wou ons haar vrijer voorstellen, waar ze net mee was gaan samenwonen. We waren allemaal reuze nieuwsgierig. Vantevoren waren de roddels weer opgelaaid, en er werden genoeg schuine grapjes gemaakt. We gingen hem natuurlijk wel een beetje keuren, want met een vrouw die zo beïnvloedbaar is, moet je een beetje oppassen met wie ze omgaat.

We hadden ons koffierondje, en de vrijer kwam aan tafel met ons. Maakte een praatje, dronk een beetje mee, zat wat te luisteren, en ging na een poosje TV kijken. Zijn vriendin ging hem even later een biertje brengen. Zo gauw ze allebei uit de eetkamer wegwaren, was er even wat spanning van me af. Ik keek naar mijn vriendinnen, en nog voordat ik wat kon zeggen, kakelden ze al tegen elkaar over hoe léúk die man van haar was.

Ik was met stomheid geslagen. Ja, hij was leuk lang, en goed gekleed, en goed gekapt, en hij had veel zelfvertrouwen en een geweldig mooie kaaklijn en een sixpack, maar al mijn rode vlaggen waren omhooggegaan in dat korte gesprekje waar hij bijgezeten had. En mijn vriendinnen hadden die allemaal gemist. Maar misschien had ik die vlaggen ookwel gemist als ik niet in de business had gezeten.

Boze mannen zijn zo gevaarlijk niet. Lawaaiige mannen ook niet. Grote mannen zijn vaak poepies, en een medium man is ookal zoveel sterker dan jij dat het om de grootte niet meer gaat. Oud of jong, daar hoef je ook niet bang voor te zijn. En tattoos zijn zo populair, daar hoef je ook niet van te schrikken. Ook agressieve kleding hoeft helemaal niet te betekenen dat je problemen krijgt. Maar als een man op je neerkijkt, dan moeten je stekels omhoog.

Mensen denken vaak dat onze klanten op ons neerkijken. Dat is onzin, we worden gewoon gerespecteerd, en soms zelfs op handen gedragen. Als er een man aankomt die op je neerkijkt, dan moet je die weigeren. Het is de grote scheiding tussen problemen en geen problemen. Niets is gevaarlijker dan een man die op je neerkijkt. Je weet niet hoe diep het gaat, en mensen die op je neerkijken vinden je niet waard om rekening mee te houden. Dat is ècht gevaarlijk.

Rovers hebben vaak die trekjes. Verkrachters ook. Mannen die je alleen komen vernederen zie je dat ook hebben. Doordat ze op je neerkijken krijgen ze geen gedoe met hun geweten als ze je wat aandoen. Pingelaars nietzovaak, die hebben op een andere manier een gebrek aan respekt. En natuurlijk zie je het heel veel bij zogenaamde hulpverleners en bij zedenagenten. Die proberen het nieteens te verstoppen.

Je ziet het aan kleine dingen. Natuurlijk vooral zijn gezichtsuitdrukking, zijn bewegingkjes. Daar moet je op aanslaan, maar daar is wel een groot probleem mee. De gezichtsuitdrukkingen kunnen namelijk betekenen dat hij op je neerkijkt, maar dezelfde gezichtsuitdrukkingen zie je ook bij mannen die "stout" zijn, en de regels van de maatschappij in de wind gooien. Dat is natuurlijk heel wat anders. Je kan niet zien welke regels en welke waarden hij wil overschrijden.

Het gaat om subtiele gezichtsuitdrukkingen. Zijn hoofd iets achterover of opzij, hangende bovenste oogleden, door zijn wimpers kijken, zijn bovenlip die een boog vormt, zijn onderlip die net te hoog gaat, omkrullende bovenlip, een beetje opgetrokken neus, en vooral dat je ziet dat zijn gezicht scheeftrekt. Je ziet wel, dat hoeft geen neerkijken te betekenen. Maar dat kan het heel goed wel zijn.

Als je die dingen ziet, moeten er rode vlaggen komen. Je hoeft er nog niets mee te doen, maar dan moet je op gaan letten op de dingen die je wèl vertellen wat er aan de hand is. Blijft er twijfel, dan moet je echt even uitproberen of het wel goed zit. En als dat je twijfel nog niet wegneemt, moet je gewoon niet meer aarzelen, maar kap je het af. Je haalt er iemand bij of je vertrekt. Ook als dat overdreven voelt.

Er zijn heel veel dingetjes die je kan doen. Bijvoorbeeld als hij je plaagt, maar zijn lichaamstaal zegt dat het meer pesten dan plagen is, dan moet je gewoon even een glimp van ongemakkelijk zijn laten zien. Een gewone man reageert daarop door te dimmen. Als hij niet dimt, of als hij meteen een gevarengrijns laat zien, dan is dat genoeg informatie, en moet je de boel afkappen.

Ik moet dan wel even uitleggen wat een gevarengrijns is. Bij een gevaarlijke man heb je soms een lachje, een grijns of een glimlach, die eruitziet alsof het per ongeluk doorbreekt bij ze. Het is als een bel die op komt borrelen. Dat is ergens ook zo. De neerkijker heeft er een pleziertje in om te zien dat je een kwetsbaarheid laat zien. Bijvoorbeeld als je laat zien dat je helemaal gaat voor iets wat hij liegt. Als je dàn een smalende grijns ziet, weet je dat het helemaal mis is.

Die gevarengrijns is niet de enige manier, maar hij is wel een hele duidelijke, die de meeste engerds wel laten zien. Hij is spelletjes met de domme hoer aan het spelen, dus er komt iets speels doorheen. En dan juist op momenten dat jij niet met hem aan het spelen bent, want zo'n man houdt er niet van als de mens die hij minacht met hem speelt. Dat is ook een duidelijk teken.

Echte engerds weten dat ze die lachjes moeten onderdrukken. Dan houden ze hun gezicht op zo'n moment strak in de plooi, en houden ze alles onder hun neus onnatuurlijk ontspannen. Als ik dat zie, dan is het meteen uit, want dat soort mensen hebben geoefend met hun minachting verbergen, en die houden die bij je weg omdat ze wat van plan zijn. Anders zouden ze de moeite niet doen voor iemand waarop ze neerkijken.

Die echte engerds moet je heel serieus nemen. Dat zijn de nachtmerrie-mensen. Dat zijn de mensen die je zomaar kunnen toetakelen, verkrachten, of je gewoon je leven overhoop halen terwijl je niet kan snappen waarom ze dat zouden doen, en hoe ze het over hun hart verkrijgen. Zie je het bij een klant, kap het onmiddellijk af en zorg dat je beveiliging ingeseind wordt. Zie je het bij een smeris, zorg dan dat je nóóit alleen met hem bent. Loop desnoods naakt de straat op.

Ik wil het jullie graag laten zien, maar er zijn maar weinig plekken waar ik uberhaupt iets kan vinden waar je het duidelijk genoeg op video ziet. Het enige wat ik heb, en dat is helaas bij een vrouw, is dit filmpje waar Maria Mosterd wordt geïnterviewd, en nogal klungelig wat dingen doet die ik hier beschrijf. Vooral als Paul Rosenmöller laat zien hoe hard hij erin trapt. Ze laat helaas niet alles zien, maar kijk maareens.

De gevarengrijns is een duidelijk teken dat het mis is. Vooral als je even kan doen alsof je een echt probleem hebt, en hij komt tevoorschijn. Als je vertelt dat je je enkel verzwikt hebt, of dat je je kluisje niet openkrijgt om zijn geld in te stoppen, en er komt een gevarengrijns, dan moet je meteen doorpakken. Maar als die niet komt, en de scheve gezichtsuitdrukking valt juist een beetje weg, dan mag je denken dat het vals alarm is. Maar hou je ogen open.

Er zit meer aanvast, en er zijn meer manieren om het te zien, maar ik moet hier ook niet al mijn geheimen verklappen. De engerds lezen mee met wat ik schrijf, en die moet ik niet gaan vertellen wat ze moeten verstoppen om niet door de mand te vallen. Bovendien komt er veel van wat ik schrijf verkeerd over, en ik wil vooral beginnende collegaatjes niet in de war maken, want het is al moeilijk genoeg allemaal.

Mijn vriendin heb ik gewaarschuwd. Niet meteen toen, maar later toen ik een keertje met haar afsprak. En heel voorzichtig, om haar niet meteen weg te jagen. En ik heb laten zien wat er is dat me ongerust maakt, en haar zelf wat geprobeerd in te laten zien. Ze was toen wel bezorgd, en sprak me niet tegen. Ze is nog met hem samen, en ik probeer toegankelijk te blijven. Want als het misgaat, heb je iemand nodig.