Apenpokken

Het is weereens zover: er is een epidemie uitgebroken. Deze keer is het de apenpokken. Apenpokken is een ziekte die normaal alleen in centraal Afrika voorkomt, maar waarvan wel voorbeelden zijn gezien in andere delen van de wereld. In die gevallen kon bijna altijd wel worden vastgesteld dat de zieke de ziekte had opgedaan vanuit centraal Afrika. Soms door daar te zijn geweest, soms door met levende dieren uit die plaatsen om te gaan. Apenpokken zijn niet nieuw, mensen krijgen het al duizenden jaren.

Wat wèl nieuw is, is dat het nu buiten Afrika terecht is gekomen. Als epidemie. Dat ligt niet aan de ziekte, want ze hebben al onderzocht dat het niet gaat om een nieuwe variant, maar dat het erom gaat dat het makkelijker verspreidt deze keer. Normaal is het best ongewoon dat mensen het aan elkaar doorgeven, en sterft de ziekte snel uit als er geen mensen in direkt kontakt zijn met het virusreservoir. Dat reservoir is Afrikaanse knaagdieren en apen.

Er is nu dus iets anders, want we hebben in Europa al duizenden gevallen. Waar we van weten, want zoals vaak hebben de meeste mensen die het krijgen lichte verschijnselen, waarmee ze niet naar de dokter stappen. Het is bovendien makkelijk om apenpokken aan te zien voor waterpokken, want meestal ziet het er precies hetzelfde uit. Dus wie weet hoeveel gevallen er onder de radar blijven.

Aan de andere kant kunnen mensen best ook zwaardere vormen krijgen. In Afrika gaat tien procent van de mensen die worden geïdentificeerd met de apenpokken dood. Dat is wel in Afrika, waar de gezondheidszorg minder is dan hier, èn in Afrika heb je verschillende varianten, waarvan wij in het Westen nu de lichtste hebben heersen, maar ook in Europa en Amerika zijn er nu al mensen doodgebleven aan apenpokken. Het is dus niet alleenmaar onschuldig.

Apenpokken beginnen, één tot drie weken nadat je besmet bent, meestal met grieperige gevoelens, gezwollen klieren, koorts en spierpijn of hoesten. Binnen een paar dagen krijg je plekjes en vlekjes, die pijnlijk kunnen zijn. Die veranderen in pokken, die moeten openbarsten, opdrogen, en korstjes krijgen. Daarna verdwijnt het uit je lijf. Het vocht uit je gehoest en het vocht uit de pokken is besmettelijk.

Hoe besmettelijk het kan zijn is natuurlijk een beetje de vraag, als er nauwelijks mens-op-mens besmettingen waren vóór de epidemie van deze zomer. Eigenlijk gingen alle boekjes er voor dit jaar zo'n beetje vanuit dat besmettingen van mens op mens zo zeldzaam waren dat je ze wel kon uitsluiten. Er is natuurlijk dè grote uitzondering als het gaat om ziektes die niet zo makkelijk overdragen: seks.

Er wordt, vanwege stigmatisering, een beetje omheengedraaid in de publikaties, maar het is intussen wel heel duidelijk uit onderzoek dat de belangrijkste verspreiding is via mannen die seks met elkaar hebben. Meer dan negenennegentig procent van de besmettingen zijn mannen, en er is een superspreader-event geweest op een groot homo-feest voor Pride in de Canarische Eilanden. Ook Darklands in België heeft voor flinke verspreiding gezorgd, al werd dat niet zo extreem.

Het overgrote deel van de besmette mensen is dus man, en van die mannen geeft de grote meerderheid aan homoseks te hebben gehad in de periode dat ze besmet zijn geraakt. Helaas wordt er niet in cijfers bijgehouden hoe beschermd die homoseks was, dus is ook moeilijk na te gaan of het met condooms kan worden tegengegaan. Als je gaat graven, zie je dat dat expres niet wordt bijgehouden, zodat mensen niet gestigmatiseerd gaan worden alsof het hun eigen schuld is, omdat ze onbeschermde homoseks hebben.

Nu heerst het vooral onder homomannen. Dat betekent niet dat wij dan maar opgelucht adem kunnen halen. Want er is nogsteeds een kansje dat er op andere manieren wordt overgedragen, en er is een veel grotere kans nog dat een klant het niet nodigvindt om je te vertellen dat hij het ook met mannen doet. Dus we kunnen best blootgesteld worden. Daar is in mijn helpersploegje wat discussie over geweest, en ik krijg er ookwel vragen over van collega's.

We weten nog niets zeker over apenpokken. We wéten nog niet of het echt seksueel overdraagbaar is. Maar kijk eens naar de cijfers, en het moet wel héél raar zijn als het níét zo is. Het lijkt er erg op alsof het vooral via vocht wordt overgedragen, en welke soorten vocht is de vraag. Maar het is vóór deze epidemie nooit doorverspreid, dus de soorten vocht die je zomaar verspreidt zullen niet erg besmettelijk zijn geweest.

Alles stilleggen, zoals tijdens Corona, helpt niet. Dat hebben we tijdens Corona op de moeilijke manier gezien. Er zijn zelfs mensen die je kunnen voorrekenen dat je door het grootste deel van de branche stil te leggen, het besmettingsgevaar via de branche verhoogt. Vooral doordat vooral de risico-minnende klanten en een handjevol risico-minnende hoeren bijelkaarkomen, en die hoeren dan de héle markt bedienen. Logisch, als je nadenkt.

Maar we moeten ons wel beschermen. Dat betekent natuurlijk in de eerste plaats condooms. Ik moet het telkens weer zeggen, maar ik snap dat er veel meiden zijn die onder druk van de ontwikkelingen van de afgelopen jaren het condoom voor steeds minder gebruiken. Dat maakt je kwetsbaar, en aan de cijfers te zien ook voor apenpokken. Dus neuk èn pijp met condoom. Dat is toch al het verstandigste.

Gebruik ook bescherming bij de klanten die je vertrouwt dat ze het niet met andere vrouwen doen. Het is raar maar waar, mannen zien seks met vrouwen als iets heel anders dan seks met mannen, en kunnen met vrouwen hartstikke monogaam zijn terwijl ze de hele homoclub uitwonen, zonder daar een tegenspraak in te zien. Klanten vertrouwen is toch al iets waar je heel voorzichtig mee moet zijn, want de verhalen die je van ze hoort, zijn meestal toch al onzin.

Natuurlijk moet je klanten die pokken op hun lijf hebben gewoon weigeren. Kijk vooral naar hun buik, schouders, onderarmen en nek. Ze hoeven niet helemaal onder te zitten ofzo om besmettelijk te zijn. Laat je ook niets aanlullen over dat het niet besmettelijk is als de blaasjes nog niet open zijn, of als ze al ingedroogd zijn.

Of zoenen besmettelijk is weten we niet, maar het is misschien een goede apenpokken-maatregel om dat tijdens de epidemie even niet te doen. Puistjes uitknijpen of onbeschermd anaal zou ik maar even helemáál niet aanbieden. Koortsige klanten mogen lekker thuis onder de wol, en gedraag je bij hoestende klanten maar net als tijdens Corona-tijd. De kans is sowieso groter dat die Corona hebben dan apenpokken.

Het is opzich geruststellend dat veel gevallen met apenpokken hun eerste en heftigste uitbraak-lokaties hebben in hun keel, in hun anus, en op hun pik. Dat lijkt aan te geven dat het echt penetratieve seks is geweest waardoor het overgedragen werd, en niet zoenen ofzoiets. Maar dat we iets niet zien, betekent niet dat we er zeker van kunnen zijn dat het er niet ìs. We moeten onze verantwoordelijkheid ook nemen voor dingen die we nog niet zeker weten.

En als je zelf symptomen gaat vertonen, zeg je boekingen dan af. Ja, het is kut om geen geld te verdienen, maar reken maar dat je hard aangepakt gaat worden als besmettingen van klanten naar jou kunnen worden teruggeleid. De krantenkopij ligt al klaar, en je gaat aan het kruis, reken maar. Dat hebben we vaker gezien, en voor jou loopt dat een stuk minder goed af dan een apenpokken-besmetting.

Apenpokken is veel minder besmettelijk dan Corona, dus we hoeven niet te rekenen op een pandemie. Als Pride voorbij is, zijn de homofeesten ook even minder, en krijgen we minder superspreader-evenementen. Je laten inenten voor apenpokken is nog een wassen neus, want je krijgt gewoon een normaal pokkenvaccin, omdat er wordt geloofd dat het zorgt voor een milder ziekteverloop. Daar is alleen weinig echt hard bewijs voor.

Het zit er dik in dat deze epidemie wel uitwoedt. Als de homoscene zijn verantwoordelijkheid neemt, en nu Pride voorbij is even het bij de vaste partners houdt tot de epidemie voorbij is, zijn we er met een handvol weken wel vanaf. De besmettingen naast die hoofdroute zijn zo weinig dat het daar niet op kan voortbestaan. Dus meiden, wees even wat hygiënischer tot het voorbij is. Dit gaat over.