Blik op oneindig

Toen ik, letterlijk tientallen jaren geleden, op de Wallen mijn groenheid eraf aan het werken was, waren de Wallen nog van ons. We waren in de meerderheid, en we bepaalden het beeld. De coffeeshops, barretjes en seksbiosjes waren in ònze wijk. Tegenwoordig heb je nog een handvol meiden in de Nutellabuurt. Dat is toch wel héél anders, niet alleen voor hoe de meiden op elkaar kunnen passen, wat voor boodschap de toeristen krijgen over wie de baas is, maar vooral voor de sfeer.

De Wallen waren de vrijhaven, waar wij danwel ook toen al door de gemeente en de politie dwars werden gezeten, maar waar we toch nog, gewoon doordat we met zoveel waren, de toon zetten, en op een bepaalde manier de baas waren. De verhuurders hadden macht over ons, maar ookweer niet heel veel. Omdat we zo in één buurtje zaten, dicht op elkaar, werden we vanzelf buurtjes, en bijna familie. Je kènde daar mensen.

Ik had veel vriendinnen kunnen maken daar. Het is uiteindelijk niet mijn branche geworden, en ik ben nooit een grote raamhoer geworden. Ik had een raam wat ik eigenlijk nieteens waar kon maken, maar ik werd wel vriendelijk behandeld door de concullega's die ik daar had, en die temeierbende was maar wàt gezellig. Als de toestand met Sjaban niet zo uit de hand was gelopen, had ik er best mijn plekje gevonden.

Maar het was eigenlijk vooral dat ik het risico niet wou om "besmet" te raken met iemand die me in de problemen zou brengen met Sjaban en zijn bende. Ik was me kapotgeschrokken toen ik ontdekte dat de politie glunderend op hun handen ging zitten terwijl hij de buurt terroriseerde, en ik had geen idee wat er nou ècht aan de hand was. Ik hield me maar bij een paar vriendinnen, en voor de rest was ik gewoon stug en afstandelijk. Dom, achteraf.

Ik had genoeg vriendinnen om me niet eenzaam te voelen. Tenminste, tot een paar weken voordat ik wegging, want er waren wat meiden vertrokken toen. Maar in zo'n bruisend buurtje met zoveel sociale netwerken van meiden onderling krijg je tòch het gevoel dat je wat misloopt, want je ziet wel dat de andere meiden naast een paar dikke vriendinnen ooknog gewoon meedraaien met de buurt. Dat zijn misschien alleenmaar kennisjes, maar niet iedereen hoeft je hartsvriendin te zijn.

Goed, je ging niet over je relatieproblemen zitten praten met die kennisjes, maar je groette elkaar tenminste. De meiden zwaaiden naar elkaar als je door de straat liep, je gedroeg je niet alsof een andere meid een totale vreemde was als je elkaar in het keukentje tegenkwam, en als je zo iemand was die geen Beppy voor een collegaatje overhad, dan werd er kwaad over je gesproken. Je ging gewoon collegiaal met elkaar om, anders werd het gekat.

Dus ookal was ik heel schuw geworden, om maar niet met meiden in aanraking te komen die me misschien in de problemen zouden kunnen brengen met Sjaban en zijn bende, ik groette netjes iedereen. Ik deelde sigaretten, Beppy's en lippenbalsem uit aan wie het maar wou hebben. Ik was sociaal, en ookal was ik niet beste vriendin van zoveel mensen in de buurt, ik werd dus wel geaccepteerd, met al mijn schuwheid erbij.

Nou hielp het ookwel dat ik een paar meiden wel bevriend had die een goeie reputatie in de buurt hadden, en hing ik er dus niet helemáál naast, maar ik voelde me toch nooit echt een onderdeel van de grote groep meiden, omdat ik die afstand hield. En dat voel je gewoon. Mijn reaktie is dan om nèt een beetje meer te gaan proberen lief te zijn in mijn oppervlakkige kontakt.

Ik hield het dus niet bij een knikje om te groeten, ik zwaaide altijd. Ook als het vroor en ik er mijn handen voor uit mijn zakken moest halen. En ik liet me door sommige meiden als gratis sigarettenmachine gebruiken, ookal wist ik dat ze me zo zagen, en ookal wist ik dat ik daar eigenlijk eerder minder respekt door kreeg, dan meer. Ik reageerde op die afstand die ik voelde door me op die manier te laten kennen. En dat dat niet helemaal goed was, dat voelde ik wel.

Op een dag kwam er een nieuw meisje in de ramen. Dat is niets bijzonders opzich. Ze was mooi, ze was Nederlands, en ze was een beginner, dus jong. Genoeg om kattig over te doen dus. En kattig deden de meiden wel over haar, want iedereen vond dat ze verschrikkelijke kapsones had. Ze voelde zich beter dan de rest, en het was weer zo'n wijffie zonder ervaring dat neerkeek op de rest, was het verhaal.

De eerste keer dat ik haar zag, want toen ze begon hadden we niet dezelfde shifts, viel ze me wel op. Waar de meeste meiden een beetje gaan hangen, of een beetje ongeduldig gaan staan wiegen, zat zij op haar hoge kruk, benen bij elkaar, en keek ze met een enorme rust en een enorm zelfvertrouwen over de straat uit. Ze was niet de straat op en neer aan het loeren, er was niets vragends in hoe ze deed, ze keek gewoon over straat met een hele flauwe glimlach.

Ik zwaaide naar haar. En zij negeerde me. Ik voelde me meteen opgelaten, ik ging zelfs blozen, en ik had heel sterk het gevoel een opdringerige meid te zijn die niet welkom was, en een sociale blunder had gemaakt. Dat slaat natuurlijk nergens op, maar gevoelens zijn soms raar en onredelijk. Ik was bestwel ongemakkelijk met die ene eerste ontmoeting, en ik heb mijn route van de halte naar mijn raam zelfs een hele poos anders gelopen om te voorkomen dat ik voor haar raam langs kwam.

Dat klinkt heel raar, als je denkt dat het gaat om gewoon iemand in je straat die je niet groet. Maar hier ging het erom dat ik, onterecht trouwens, het idee had dat ik er aan mijn vingernagels bijhing in de buurt, en van iedereen in ieder geval acceptatie nodighad. Dan hakt zoiets erin. Ik was erg onvolwassen als het om concullega's ging, en ik durfde geen konfrontaties aan. Dat is gelukkig intussen wel beter geworden.

Van haar geschrokken zijn veranderde na een tijdje, vooral als je van collegaatjes hoort dat die het ook maar een arrogante bitch vinden, en het veranderde door me niet meer afgekeurd en minderwaardig te voelen, maar haar af te keuren en minderwaardig te vinden. We lachten haar achter haar rug uit omdat ze te arrogant was om goed klanten te draaien. Hengstende klanten keurde ze geen blik waardig, en mannen die met haar probeerden te flirten negeerde ze.

Ze zat daar maar te wachten totdat een man zelf naar haar raam stapte en zo'n beetje aanklopte. Dan praatte ze wel, en ze draaide haar klantjes dan ook gewoon. Dat is een domme manier om zaken te doen, en het past gewoon niet in de raamprostitutie. Liefst had ik gezien dat alle klanten haar links lieten liggen, maar ze had in die eerste weken wel de klanten die een nieuw snoetje wel spannend vinden.

Daarna kakte het wat in, dat is best gewoon. Je hebt niet meer dat nieuwe, maar je hebt ook nog geen vaste klanten verzameld. Tegenwoordig is het op de Wallen toeristen wat de klok slaat, maar in mijn tijd kwamen er nog bestwel veel Nederlanders. Voor toeristen ben je altijd nieuw, dan telt dat natuurlijk niet mee. In die tijd was dat nog anders. Ze had dus ook die inkak-tijd, en veel meiden houden dan op omdat ze denken dat het nooit meer goedkomt.

De meiden om me heen waren danook verbaasd en best geïrriteerd toen ze helemaal niet zoveel inleverde. Het was nog steeds niet druk bij haar, maar er waren gewoon klanten. Die klanten bleven komen, ook terwijl ze helemaal niet deed wat wij allemaal deden om klanten binnen te lokken. Ze gedroeg zich alsof ze beter was dan wij, en de klanten wel zouden komen, en haar kapsones bleken gewoon terecht. Dat zat veel collega's wel dwars.

Nou ja, het is niet alsof de hele buurt met dat kind bezigwas ofzo. De meeste meiden kon het natuurlijk geen flikker schelen. Maar mijn kringetje irriteerde zich rot. Terwijl als we beter hadden gekeken, ze nog steeds stukken minder mannen binnenkreeg dan de rest van ons. We waren alleen verbaasd dat er uberhaupt nog klanten kwamen, en dat bliezen we op tot buiten de proporties die het had moeten hebben.

We keken neer op de klanten die bij haar naar binnen gingen. Die lieten zich door zo'n arrogante teef ringeloren, en die trapten in haar opgeblazen eigendunk. Wat een losers. Toen er eens een vaste klant van haar langskwam bij mij, sloofde ik me extra uit om haar slecht af te laten steken. De volgende keer dat hij in de buurt was, ging hij toch weer naar haar. Dat stak, meer dan bij andere meiden.

Achteraf is het heel goed te zien wat die klanten in haar zagen. Ze was kalm, haast meditatief, en tussen al die drukke meiden die je al voor het raam het idee geven dat je hun tijd staat te verdoen, en snel erin en eruit moet, zag ze eruit als een rustpuntje. Daar verzinnen de mannen dan vanzelf bij dat ze lieflijker, zachter, invoelender en begripvoller zal zijn. Al is dat mannenfantasie, en heeft dat niets met elkaar temaken.

Een paar maanden nadat ze erbij was gekomen, was er een drukke avond. De mannen liepen twee rijen dik te hengsten, het was een warme nacht na een vrolijke week, en iedereen had een volle bak. Een vriendin van me in het raam vlak naast het mijne had aan een collegaatje haar mobiel geleend, zodat die haar vriend kon bellen om te vertellen dat ze extra ging werken vandaag. Dit is heel lang geleden, toen hadden weinig mensen nog een mobiel. En nou wou ze die terug. En ze wou tijdens zo'n avond haar raam niet onbezet laten.

Zij wilde haar telefoon terug, ik zei nooit nee tegen mijn vriendinnen, dus ik ging naar de vrouw die de telefoon had geleend. Dat was vlak naast waar de kapsonesmeid zat, en ze deelden een keukentje. Ik mocht even wachten in het keukentje, en ik raakte daar aan de praat met een meid die ik nog niet kende. Ze was heel lief, heel spontaan, en veel minder de brutale temeier dan die je daar veel had.

Die meid zat daar koffie met een broodje weg te werken, en we praatten over welke broodjeszaken in de buurt niet goor waren. Ik kon haar vertellen dat ze allemaal goor waren, ook de zaken die populair waren bij de meiden. Als je in een haringkraam hebt gewerkt, leer je kijken naar de hygiëne van zo'n zaak, en daar werd je toen op de Wallen echt niet vrolijk van.

Ze had een jas om, met iets hoerigs eronder. Maar wat vooral opviel was haar bril. Het was zo'n grote afzakbril, die laag hangt zodat je pupillen bijna aan de bovenrand van het glas hebt, en de lenzen vooral voor je jukbeenderen hangen. Die lenzen waren bovendien heel dik, zodat die ogen erachter eruitzien als grote vervormde koeienogen. En alsnog zag ze slecht. Ik vroeg me oprecht af hoe je kon flirten met zo'n bril op.

Jullie hebben het allang gezien denk ik, toen ze haar bril afdeed zag ik opeens dat ze de kapsonesmeid was. Ze voelde zich niet beter dan iedereen, ze weigerde niet te groeten, ze hield de mannen niet af, ze deed niet arrogant. Ze zàg gewoon niets, en je moest vlak voor haar neus staan voordat ze herkende dat er iemand wàs om kontakt mee te hebben. En alwéér was ik door haar opeens helemaal overstuur, en bloosde ik als een schoolmeisje. Maar nu om al die lelijkheid die ik over haar had gedacht.

Ik overdreef een beetje met mijn bekering, en ik ging haar tegen iedereen die ik kende verdedigen. En ik werd haar vriendin, ookal had ze daar volgens mij niet heel veel behoefte aan, en stak ik er veel meer werk in dan zij. We werden wel vriendinnen, maar haar reputatie als kapsonesmeid ging niet over. Ze heeft niet heel lang gewerkt, minder dan een jaar, want haar omzet was niet genoeg om het de moeite waard te maken.

Als ik langs haar raam kwam, zwaaide ik. Maar dan door met mijn hele arm zo ver te zwaaien als ik maar kon, alsof ik een schip op zee wou praaien. Dat zag ze dan nog, en dan gaf ze een heel klein schuchter wuifje terug. En dan zag je pas dat ze helemaal niet zo zelfverzekerd en koud voor zich uit zat te staren, opeens zag je dan dat ze eigenlijk heel gewoontjes zat, in een wereld van schimmen.

Ik heb niet echt een moraal aan dit verhaal, er is niet iets wat ik ermee wil zeggen, of wat ik uit kan leggen met dit voorbeeld. Ik moest er alleen aan denken toen ik een gesprek had met vrienden over of mannen brillen leuk of sexy vinden. De vrouwen aan tafel vonden van niet. De mannen aan tafel vonden van wel. Zolang het maar geen jampotjesbrillen waren.