Bitcoin

Ik word betaald in cash. Nu ik in de illegaliteit werk is het àltijd contant geld, maar ook toen ik nog mijn vergunde konijnenholletje had was het contant wat de klok sloeg. Heel afentoe had ik klanten die liever overmaakten per giro, of die cheques gebruikten. Van die papieren, waarmee zo'n man zich duidelijker dateert dan met zijn grijze haren. Creditcards en PIN-automaatjes kan je vergeten, want die zijn te duur voor die handvol klanten die dat willen, en bovendien leveren de bedrijven die daarvoor zorgen niet aan de seksindustrie.

Vroeger had ik een kluisje voor alle cash in mijn halkast, en stortte ik dat regelmatig bij de bank. Dat kost geld, maar ik voelde me niet veilig met duizenden Euro's in mijn werkflatje. Je bent als hoer toch al een aantrekkelijk doelwit voor overvallers en rovers, omdat ze weten dat je niet naar de politie zal gaan. Alleen al omdat die niets voor je doen, maar ook omdat je ze geen aanleiding wil geven om te doen alsof je een gevaar voor de buurt bent, met al die criminogene aktiviteit van je.

Tegenwoordig kan ik dat niet zomaar storten op mijn oude rekening. Mijn vergunning is immers de nek omgedraaid. Ik betaal dus ook zoveel mogelijk contant, en dat wordt steeds moeilijker. Steeds meer instanties en bedrijven accepteren alleen nog maar bankprodukten, geen echt geld meer. Als ik nog evenveel verdiende als in mijn werkflatje, had ik nu een manier moeten vinden om het wit te wassen.

Witwassen betekent niets anders dan dat je geld neemt dat je niet uit wil leggen aan de overheid, en daarvan regelt dat het lijkt alsof je het burgerlijk verdiend hebt, zodat je er belasting over betaalt als gewone omzet, en het zonderdat het onderzoek en problemen uitlokt gewoon kunt bankieren of uitgeven. Je geld komt in de gewone, "bovengrondse" economie terecht. En dat vindt de overheid heel erg, en heel erg ondermijnend. Denk daar maar eens over na.

Het idee achter witwassen strafbaar maken, is dat je mensen die geld verdienen in het grijze of zwarte circuit moet kunnen straffen. Als je ze niet kan pakken voor wat ze doen om dat geld bij elkaar te sprokkelen, dan kan je ze in elk geval pakken voor het gebruiken van dat geld in de bovengrondse economie. Het witwassen zèlf is niet verkeerd, het is zelfs goed voor de economie en de belastinginkomsten, maar wie wat wit te wassen heeft, die moet gestraft. Rechtstechnisch is het kennelijk een beetje raar, maar dat kan de Nederlandse rechter niet bommen. Er wordt gestraft.

Dat zal de grote criminelen niet dwarszitten natuurlijk, want die hebben genoeg omzet om zorgvuldig witwassen lonend te maken. Veel criminelen hebben ook vooral uitgaven aan andere criminelen, en om je drugs of wapens te kopen ben je met zwart geld veel welkomer dan met wit geld, wat makkelijker te traceren is. Het echte witwassen besteden ze bovendien liefst uit aan een katvanger, waardoor ze zelfs als het ontdekt zou worden buiten schot blijven.

Kleine grijze verdieners, zoals ik, wij hebben er last van. We zijn danwel niet illegaal, wat we doen is niet illegaal, maar toch héten we illegaal, en worden we als illegaal behándeld. Eerlijk je inkomsten opgeven betekent je blootstellen aan "handhaving," dat wil zeggen de overheid die je komt treiteren en je het leven onmogelijk komt maken. Je komt ook met banken en instanties nergens, dus je hebt geen andere keus dan witwassen. Of zwart uitgeven.

Ik heb mijn eigen manieren om wit te wassen. Die ga ik niet uitleggen, ookal doe ik niet alsof ze zo uniek of bijzonder zijn. Sommige dingen moet je gewoon voor jezelf houden. Als je een poosje met een beetje gezond verstand gaat nadenken over hoe je dat aan moet pakken, kom je waarschijnlijk wel op de manieren die ik gebruik. Maar ik was liever het minimum wit, want dat beperkt hoe hard je wordt aangepakt als je gepakt wordt.

Het meeste gaat er zwart en contant weer uit. Iedereen die contanten aanneemt, betaal ik contant. Dat is niet heel veel geld trouwens, maar ik verdien ook nogmaar een schijntje vergeleken met vroeger in mijn thuisontvangst-tijd. Studeren is duur, en het laat weinig tijd over voor het hoeren. Dat maakt het probleem van hoe ik de inkomsten witwas ook heel veel minder. Sommige maanden heb ik niets over om wit te wassen.

Een paar weken geleden gebeurde er iets nieuws: voor de eerste keer had ik een klant die in Bitcoin wou betalen. Ik had daar via de pers en de TV wel wat van meegekregen, vooral dat je er miljonair mee kon worden door erin te investeren, en dat het iets met computers was. En dat het een soort geld was, maar ookweer niet. Dat was niet genoeg om te kunnen zeggen of ik het wel of niet wou.

De klant is een Amerikaan, en hij wou graag in Bitcoin betalen omdat Bitcoin anoniem is, en minder risico's heeft dan met contanten rondlopen. In Amerika zijn ze nog gekker dan hier als het om prostitutie gaat, en hij heeft veel te verliezen. Dus met Bitcoin voelt hij zich veiliger. Bovendien had hij het idee dat ik er ook door geholpen zou zijn, inplaatsvan opgescheept te zijn met contanten.

Ik heb aan mijn geldmannetje gevraagd of ik me kon laten betalen in Bitcoin, en hij vond het goed. Nou ja, hij zag er geen probleem aan. Hij vertelde wel heel duidelijk dat hij geen verstand had van Bitcoin, maar hij vertelde me wel dat je er best geld mee kon ontvangen, zonderdat dat een probleem was. Dat kon je dan weer in gewoon geld omzetten als je het uit wou geven. Want hij wist ook niet meteen waar ik Bitcoin zelf aan uit zou kunnen geven.

Je kan zo'n klant niet laten wachten tot je het helemaal hebt uitgezocht wat je nou met Bitcoin moet, en het was geen raar verzoek. Ik heb hem dus maar laten betalen. Drie en een halve Bitcoin-cent. Dat is in Euro's stukken meer, maar hoeveel het nou precies is verandert nogal per dag. Bitcoin heeft namelijk hele heftige koerswisselingen. Het is niet zo stabiel als de Dollar of de Euro.

De klant liet me hem ophalen van Schiphol, waar hij me bewijs liet zien dat hij de betaling had overgemaakt. Daarna wou hij dat ik hem de Bollenstreek, Amsterdam, en alle hoeken van de hotelkamer liet zien. Hij was een man uit Silicon Valley, en hij was helemaal wèg van Bitcoin. Hij had er flink op gegokt toen het nog jong was, en dat betaalde zich nu uit. Onder andere omdat hij mij voor hele dagen kon boeken.

Een paar dagen na de beurt, toen ik dus mijn Bitcoin binnenhad, ging ik maareens wat lezen over die nieuwe munt. En wat ik las, daar werd ik heel enthousiast van. Want ik las dat het een anonieme economie schept, waar overheden geen macht over hebben. Het was gemaakt door een anonieme schaduwfiguur, als reaktie op de steeds strakkere greep die de banken en overheden op onze economie, en vooral op ons persoonlijke geld hebben geklemd.

Banken doen steeds meer moeite mensen te verplichten om al hun geld ergens in een bank of een bank-achtig bedrijf onder te brengen. Met de negatieve rentes van tegenwoordig wordt het namelijk interessant om je geld gewoon uit de muur te trekken en in je matras te proppen. Om toch je te laten betalen moet er een verplichting zijn om je geld onder te brengen. Overheden vinden ook dat je al je geld "netjes" bij een instantie moet stallen. Dat is makkelijk belasten, makkelijk controleren, en makkelijk afpakken.

Dat is onderdeel van een heuse war on cash. Grote coupures moeten al verdwijnen, want die maken het te makkelijk om geld op te slaan. Zogenaamd om criminelen te dwarsbomen, maar boeven willen vijftigjes en twintigjes. Die zijn het makkelijkste uit te geven of wit te wassen, en geven minder gedoe met wisselgeld. Je moet transakties boven bepaalde bedragen melden, zolang ze met contanten worden gedaan. Als het per bank of per effektentransaktie gaat is dat natuurlijk niet nodig.

Bijna iedereen haalt er zijn schouders over op. Het zal zo'n vaart niet lopen, en het is toch vooral om boeven dwars te zitten? En de gedachte die er stiekem onderzit, is dat het wel op zal houden voordat jij aan de beurt bent. Maar dat is heel naïef. Want je bènt al aan de beurt met negatieve rentes. En wat de overheid op hun proefkonijntjes loslaat, komt uiteindelijk altijd bij iedereen terecht.

En hoeren zijn natuurlijk weer het proefkonijn. Het is al heel lang zo dat er willekeurig geld wordt afgepakt van hoeren, en als dat niet de zedenagent is die zonder bonnetje je dagomzet "in beslag neemt" is het wel een betaaldienst die je rekening "opheft" met al het geld er nog in. Banken hebben daar het recht niet toe, gelukkig, maar die kunnen je wèl makkelijk als klant weigeren. En de banken zijn ook aan het doorpakken met speurakties "tegen mensenhandel" waarbij ze kijken of je betaalverkeer suggereert dat je een hoer bent.

Jullie snappen wel dat ik dan heel nieuwsgierig word naar Bitcoin. En wat ik erover las maakte me best enthousiast. Ik vroeg mijn computergoeroe uit over wat hij me kon vertellen over Bitcoin, en daar werd ik nòg enthousiaster van. Want het is niet alleen een geldsysteem buiten de grip van de overheid om, het is er eentje waarbij de controle in handen is van wiskundig onkraakbare principes, en een gemeenschap van mensen die samen die economie gebruiken èn ondersteunen.

Waarom zou ik niet helemaal overgaan op Bitcoin en andere "crypto" als het zo lekker buiten de greep van de overheid zit? Bovendien maakt het witwassen ooknogeens supermakkelijk, want je kan gewoon zeggen dat je jaren geleden, toen het nog niets waard was, flink wat ingekocht hebt. Er is anonimiteit, er is geen manier om dat te controleren. Dat het allemaal zo grondig in je eigen handen blijft, dat zinde me wel.

Net toen ik een fan was van de nieuwe Bitcoin-economie, kwam mijn statistiekmannetje met zijn blik op Bitcoin. En die ging nogal in tegen die van mijn goeroe. Dat werd een heel debat, en ik zat me al helemaal voor te bereiden op hoe ik mijn helpersploeg moest gaan lijmen nadat die twee met elkaar overhoop lagen. Maar heel wonderbaarlijk, de discussie tussen die twee leidde er juist toe dat ze tot dezelfde conclusie kwamen, en nu minstens zo goed met elkaar zijn als ervoor. Ik heb fijne mensen in mijn hulpploeg.

Na afloop van hun bijna-ruzie waren die twee het erover eens dat Bitcoin helemaal niet zo anoniem is. Het is ongeveer op dezelfde manier anoniem als je vroeger in Zwitserland rekeningen op nummer had. Er is geen naam aan je "wallet" verbonden, maar er is na te gaan wie je bent door waar het geld op je rekening vandaankomt, en waar het heengaat. Bij een Zwitserse bank wist alleen de bank dat, en die gaven die informatie niet zomaar weg, maar bij Bitcoin kan iedereen het nagaan.

Je bent dus niet anoniem, vooral niet als je brokers gebruikt. Dat zijn de bedrijven die je Euro's in Bitcoin omzetten, en andersom. Dat gaat natuurlijk gewoon giraal, dus je naam zit dan meteen aan de wallet vast. Daarnaast is het onderzoekers al heel goed gelukt om gewoon via je transakties, dus zonder informatie van de brokers, na te gaan wie wie was. En dat was zonder de opsporingsmiddelen die de politie mag gebruiken.

Voor de overheid ben je dus makkelijk te vinden. Nou ja, nu nog niet, omdat de politie zo incompetent is, maar zodra ze het echt wìllen huren ze een bedrijf met een paar knappe koppen in, en dan kunnen ze losgaan. En als je denkt dat je dàn wel stopt met Bitcoin, dan ben je niets verder. Elke transaktie staat namelijk voor eeuwig in de blockchain, het geverifiëerde grootboek, die aan iedere deelnemer open is.

Anoniem is het dus niet. Maar daar houden de nadelen niet op. Je hebt bijvoorbeeld geen bescherming. Als je een fout maakt, of je wachtwoord kwijtraakt, of als je genept wordt door een nep-broker, of als je overlijdt zonderdat je nabestaanden je accountgegevens kunnen vinden, of als iemand je wallet met key cracking of door je inlog te onderscheppen te pakken krijgt, dan ben je alles kwijt. En is er niemand om bij aan te kloppen om het goed te maken, zoals je wel hebt bij een bank of een effektenkantoor.

Je wil ook dat je geld een beetje stabiel is. Ja, het is leuk als het opeens meer waard wordt, maar als de waarde van je Bitcoin naar beneden dondert is dat heel zuur. Je weet niet wanneer je geld wat waard is, en met alle mensen die ermee speculeren, wordt dat soort wispelturigheid vanzelf flink groter. Er zijn heel veel mensen die Bitcoin willen kopen als de waarde omhoogvliegt, en dat duwt de waarde omhoog. Er zijn veel mensen die het kwijt willen als de waarde daalt, en dat duwt de waarde omlaag. Dat versterkt dus de wispelturigheid heel erg.

Het heeft geen "inherente waarde" zoals effekten dat wel meestal hebben. Een stukje fabriek of een stapel goudstaven heeft een minimum waarde die er niet vanafhangt of mensen denken dat het een goed investeringsobjekt is. Je hebt altijd nog je bierflesjesfabriek of je gele schroot waar iemand wel wat mee kan. Bitcoin is helemaal niets waard als het niet als investeringsobjekt wordt gezien. Het is windhandel.

Cryptocurrency zoals Bitcoin is ook extra manipuleerbaar. Er is maar een beperkte hoeveelheid van, dus je kan met genoeg geld zorgen dat er schaarste ontstaat. Die schaarste zorgt voor verhoogde prijzen, waarna je met vette winst je opgepotte Bitcoin weer loost. Dat is een kunstje wat pump and dump wordt genoemd, en dat is in de reguliere beleggingswereld iets illegaals. Als je dat flikt met een aandeel, kan je voor beursmanipulatie vervolgd worden.

Bij Bitcoin is daar geen overzicht op, en niemand die vervolgd wordt als het gebeurt. En het is al een paar keer gebeurd. Die enorme pieken in de waarde van de Bitcoin waren precies dat. Eerst een paar door onbekenden, die er met veel geld vandoorgingen, en recenter door Elon Musk die hype creëert. De waardeschommelingen die zo worden opgewekt zijn erg winstgevend voor degene die die schommelingen veroorzaakt, en worden betaald door iedereen anders.

Zoals ik al vertelde, de waarde van Bitcoin komt van de mensen die er waarde in zien. En die waarde zien mensen om twee redenen nu, en dat is speculatie en zwarte betalingen kunnen doen. Dat zijn twee dingen die zomaar voorbij kunnen zijn, want ze staan allebei op losse schroeven. En als de ene instort, neemt hij waarschijnlijk de andere ook mee. Boze kartels die hun betalingen zien verdampen en hun geld eruittrekken zorgen dat de waarde zo instort dat de speculanten er ook de brui aan geven.

Want als gewoon alternatief betalingssysteem voldoet het niet. Zelfs al zouden veel meer bedrijven en mensen Bitcoin accepteren, wat ze niet doen, dan nog heeft het teveel nadelen. De tijd die een transaktie erover doet om te worden overgeschreven is bijvoorbeeld veel te lang. Het kan letterlijk dágen duren voordat je betaling erdoor is. Dat is geen alternatief voor pinnen in de winkel.

Om het nog maar niet te hebben over de kosten! Er gaat een inflatie fee naar het netwerk elke keer als er een transaktie is, maar je bent nog meer kwijt aan de brokers, om je geld in Bitcoin en je Bitcoin in geld om te laten zetten. Die kosten zijn ook niet ingezakt toen er steeds meer mensen in de Bitcoin gingen zitten, want de brokers weten ookwel dat ze een machtspositie hebben. En weer, kartelwetgeving komt niet in de buurt bij de Bitcoinwereld.

Dat is dan nog als we de rechtuit criminaliteit negeren. Er wordt nu al door hackers gejaagd op de Bitcoin infrastruktuur. Ze proberen mining rigs te kapen, ze proberen transacties te onderscheppen, er wordt gephisht naar inloggegevens, en natuurlijk wordt er gewoon gedreigd en geroofd door mensen te dwingen hun key af te geven. Dat is misschien niet grootschalig genoeg om het systeem aan het wankelen te brengen, maar het ìs er al wel. Het heeft alle nadelen van contanten, maar die hoeven tenminste niet gemined te worden.

Ik had het al over mining. Dat moet ik even uitleggen. De ruggengraat van Bitcoin is dat de blockchain, het register van àlle transakties die ooit gedaan zijn, door een heleboel groepen tegelijk wordt bijgehouden. Elke keer als daar nieuwe transakties bijgeschreven moeten worden, wordt dat gedaan door iemand die met zijn computer als eerste een rekenkundige puzzel heeft opgelost. Die puzzel is er alleenmaar om te zorgen dat mensen die de boel willen manipuleren niet zomaar willekeurig veel blocks aan de blockchain toe kunnen voegen met twijfelachtige inhoud. Het kost namelijk veel computerkracht om die puzzel op te lossen.

Dat oplossen van die puzzel is de hindernis om het systeem te overbelasten. En hoe sneller die puzzel op is gelost voor het vorige block, hoe moeilijker de volgende puzzel wordt gemaakt. Dus hoe groter de computerkracht die beschikbaar is voor dat minen, hoe meer computerkracht er door de blockchain wordt gebruikt. En dat minen wordt weer beloond met Bitcoins voor de succesvolle miner. Dat heeft gezorgd voor een flinke race om steeds meer computers aan het minen te zetten, en het eind daarvan is nog niet in zicht.

Toen Bitcoin net begon, waren het een handvol nerds die mining deden op hun huiscomputers. Tegenwoordig is het een enorme industrie, en heb je bedrijven als Bitmain in China, die hele kolencentrales draaien om hun enorme datacenters van stroom te voorzien, die alleenmaar Bitcoin staan te minen. Bitcoin stoot in zijn eentje nu al evenveel CO2 uit als Denemarken of Oostenrijk. En hoe meer er met Bitcoin gedaan wordt, hoe erger dat wordt.

Elke enkele transaktie met Bitcoin, hoe weinig geld je ook overmaakt, kost nu al 1700 kilowattuur. Wat een gemiddeld Nederlands huishouden in een half jaar gebruikt dus. Dat stoot meer dan 800 kilo CO2 uit. Dat is meer uitstoot dan de gemiddelde benzine-automobilist in een jaar uit zijn uitlaatpijp laat komen. Daarnaast draait de mining industrie er gemiddeld 83 gram e-waste per transaktie doorheen. En dat is een onderschat probleem. Als je wil vergelijken: een banktransaktie is tien tot honderd miljoen keer zuiniger.

Dat levert dus flinke milieuschade op. Niet alleen van al die uitstoot om de elektriciteit op te wekken, maar ook bijvoorbeeld die milieurampen in China omdat er opeens onverantwoord snel kolen moeten worden gedolven, en daardoor rivieren vergiftigd raken, of hele meren leeglopen. Maar al die mining rigs zijn ook elektronisch afval na een korte tijd, en de verspilling die daarbij komt kijken is ook enorm.

Het verspillen van elektronika merk je ook op andere manieren. Heb je al gemerkt hoe duur een nieuwe laptop is als je het vergelijkt met een paar jaar geleden? Daarvan geven ze de schuld aan Corona, maar de enorme Bitcoin farms hebben daar veel meer invloed op. Die vreten alle chips en videokaarten op die ze kunnen krijgen. Het is verkwisting om de verkwisting, puur om de blockchain duur te maken om aan te passen. Nog een manier waarop je meebetaalt aan speculantenwinsten.

Bitcoin is dus alleen goed als windhandel, om mee te liften op iemands pump and dump terwijl je de planeet weer een stukje onleefbaarder maakt. Als alternatief geldsysteem, wat we bitter hard nodighebben, komt het heel veel tekort. Ik zie het niet als een goed iets, ookal kan het nòg zo idealistisch zijn begonnen. Ik nooit Bitcoin aanraden, en ook niet accepteren. Al was het maar omdat ik niet mee hoef te gaan als het weer een rare bokkensprong maakt. Als je ergens wil vluchten voor de strafrentes op spaargeld, kan je beter doen wat iedereen doet, en duurder gaan wonen.

Ik ben dus op Bitcoin behoorlijk afgeknapt. Het is weer een voorbeeld van hoe mensen bereid zijn de Schepping te verzieken voor geld, zelfs als het niet hóéft. Al die vervuiling is er alleenmaar om duur te zijn, letterlijk voor niets anders. Ja, je kan er rijk mee worden, maar ik werk wel gewoon voor mijn brood. Ik ben een eerlijke hoer, ik ga niet aan zoiets onethisch meedoen alleen om er zelf beter van te worden. Geef mij maar contanten.