Antwoord op: Eigenwaarde en zelfrespect

Veeltevaak hoor ik in de discussies over alle soorten van sekswerk, of het nou om hoererij, porno, chatten of glamourfoto's gaat, dat mensen het maar een probleem vinden dat we het doen, omdat het voor hen vanalles betekent over onze eigenwaarde en ons zelfrespect. Volgens heel veel mensen is sekswerk of iets wat je niet kan doen met eigenwaarde en zelfrespect, of iets wat je eigenwaarde en zelfrespect kapotmaakt.

Je hoort hem soms expliciet, dat we als samenleving prostitutie niet moeten accepteren omdat het de waardigheid van vrouwen aantast, of dat meiden met zelfrespect zichzelf niet gaan verkopen, of dat je hoeren moet leren dat ze meer waard zijn dan een lap vlees, en zichzelf weer leren respecteren, maar dat is eigenlijk alleen bij verbiedertjes die je niets uit moet leggen, omdat ze toch niet willen luisteren. Impliciet hoor je deze gedachte vaker. En het meeste zit er toch wat verborgen in bij mensen.

Soms is het een verhaal over persoonlijke integriteit die wordt geschonden als je sekst voor je geld, of dat je menselijke waardigheid er niet tegen kan, of dat zelfs je menselijkheid wordt geschonden. Het is allemaal hetzelfde idee. Dat werken met seks en menselijke waardigheid, eigenwaarde en respect voor jezelf hebben niet samen kunnen gaan. En belangrijker, dat hoererij die andere dingen kapòtmaakt.

En daarop is mijn antwoord: het is je reinste onzin.

Zelfrespect betekent dat je met jezelf rekening houdt. Dat je jezelf in waarde houdt, dat je jezelf eerbiedigt, en dat je jezelf netjes en waarderend behandelt. Eigenwaarde betekent dat je prijs stelt op jezelf, dat je jezelf niet onderschat, dat je jezelf waardevol vindt. En dat zijn allebei dingen die je nodig hebt als je een beetje goed wil kunnen hoeren, want je klanten willen niets wat jij niet waardevol vindt.

Dus is het maar goed dat er niets klopt van al die verhalen over dat je eigenwaarde en je zelfrespect zo zouden lijden onder sekswerk, want dan konden we het nooit langer dan een paar dagen volhouden zonder als geknakt en werkloos hoopje achter te blijven. Sekswerk is werk, en het is nodig om het serieus als werk aan te pakken, anders werkt het niet. En een prijs vragen voor iets waarvan je vindt dat er geen waarde aan is, leert je die waarde vanzelf wel.

Toch zit het er diep in bij mensen uit allerlei lagen van de bevolking, en is het iets wat je mensen eigenlijk nieteens hoeft te leren, zoals ze het misstanden-geloof wel moeten horen in allemaal verhaaltjes voordat ze het langzaam gaan geloven. Ookal is het niet iets uit èlke samenleving van de wereld en van de geschiedenis, je ziet wel een heleboel overeenkomsten. Dus het is wel iets anders.

We hebben het natuurlijk eigenlijk weer over de angst voor seks. Daar komt sowieso heel veel van wat je aan verhalen over de prostitutie hoort op uit. Maar de reden dat ik daar niet gewoon naar verwijs en aan mijn volgende stukje begin, is omdat je wel wat meer nodighebt dan dat om te begrijpen waarom juist sekswerk zo makkelijk wordt gezien als iets waar je met eigenwaarde en zelfrespect niet aan de slag kan.

Het is iets heel raars namelijk, om te denken dat je zelfrespect en waardigheid ook maar íéts temaken hebben met seksuele handelingen, en wat je daar voor reden voor hebt. Dat betekent dat we eerst even moeten kijken naar wat de gedachte onder het gevoel nou is, en op welke manier die dingen voor onze cultuur aan elkaar vastzitten. Er zitten drie richtingen aan wat mensen geloven, en die ga ik apart behandelen in dit stukje.

Seks maakt je kapot
De eerste richting is om te denken dat seks je op een wereldlijke manier kapot kan maken, en dat je daardoor je integriteit, dus je "heelheid als mens," moet inleveren. En dat je daarom met seks je waardigheid en dus je zelfrespect verliest. Deze gedachte is heel populair bij de zedenpolitie, en ook bij veel paniekzaaiers die je proberen te overtuigen dat je verkeerd bezigbent. Ik heb daar al veel over geschreven in mijn stukje over angst voor seks en over dat je nog wel spijt zal krijgen.

In het kort is het onzin. We hebben met zijn allen al heel lang proefondervindelijk vastgesteld dat je prima kan sekswerken zonder ziektes op te lopen, en dat is het enige realistische risico. Alle andere angsten, dat je kut er niet tegen kan om flink aan de slag te gaan, of dat je een soort seksuele uitputting krijgt, die blijken al heel snel andersom te werken. Je blijft geen scheurbaar maagdje, je wordt juist sterker.

Als je met je kut werkt, wordt die sterker en word je er handiger mee. Er zijn geen mannen meer die me met hun pik pijn kunnen doen. De pik wordt niet zoveel sterker, die blijft kwetsbaar. Daar heb ik escortjongens wel over gehoord. Het idee van de kut als wond, die met de grootste tederheid moet worden verzorgd, is gewoon onzin. Van veel seksen gaat er niets kapot, je leert en wordt sterker, net als met alles van je lijf dat je goed gebruikt.

Er zit gewoon onder dat je waarde is dat je onbevlekt bent door vieze seks. Dat je kilometerteller van je kut op een laag getal staat. Alsof je een auto bent die verslijt met elke kilometer, maar dan erger. Het beruchte beeld van de afgelikte boterham. Tegenwoordig heet dat slut-shaming. Want alleen als je onervaren, bekrompen en onhandig bent, ben je een goede partner voor iemand met wie je mooie dingen wil maken. Dom hoor.

Betaalde seks doe je alleen als je geen zelfrespect hebt
De tweede richting is om betaalde seks te zien als iets wat áángeeft dat je geen zelfrespect of waardigheid hebt, omdat je het anders niet zou zijn gaan doen. Dat is zo'n geaccepteerd idee, dat je uit moet gaan leggen waarom het níét klopt, terwijl je eigenlijk zou verwachten dat mensen die zo denken moeten bewijzen dat het wèl zo is. Wie stelt, bewijst, dat is de regel, en als je stelt dat je alleen seks voor geld hebt als je geen respect voor jezelf hebt is dat nogal een stelling.

Maar in zo'n wereld leef ik niet, dus ik moet het toch maar uitleggen. Er is geen basis om te denken dat je geen zelfrespect moet hebben om sekwerk te doen. We hebben nog steeds respect voor onszelf, ook als we seks hebben en ook als we ons geld verdienen. En dus ook als dat samengaat. Het zit eigenlijk aan de gedachte vast dat je pas gaat hoeren als je jezelf net zo veracht als dat hoeren veracht worden. Maar niemand die erbij nadenkt dat hoeren misschien hoeren niet verachten.

Het is een stukje gebrek aan empathie. Net als met het denkbeeld kunnen mensen zich maar heel moeilijk voorstellen dat andere mensen andere dingen waarderen en respecteren dan zijzelf, en gaan ze er makkelijker vanuit dat jij jezelf net zo verachtelijk vindt als zij je vinden, dan dat jij andere dingen waardevol vindt, en niet in een rare psychologische knoop zit.

Waar het op neerkomt is dat mensen die deze richting aanhangen, niet komen vanuit de gedachte dat wij geen respect voor onszelf hebben. Ze kunnen zich alleen niet voorstellen dat wij wel respect hebben voor waar zij geen respect voor hebben, zelfs als het over onszelf gaat. Dat komt niet omdat ze zich voorstellen hoe dat voor ons moet zijn, integendeel. Die komen vanuit het feit dat zij geen respect voor ons hebben, en niet willen zien dat wij niet met dat soort minachting naar onszelf kijken. Ze zeggen eigenlijk alleen iets over zichzelf. Dat ze geen respect voor ons hebben.

Onbehoorlijke seks maakt je moreel kapot
De vorige twee richtingen lopen best snel dood, en mensen blijven er ook minder in hangen als je met ze discussieert. De eerste richting is het makkelijkste uit te leggen, de tweede daar blijven alleen kwaadwillende mensen in achter. Deze derde en laatste blijft meer hangen, en willen mensen toch nietzo opgeven. Zelfs mensen van goede wil. Hij is ook de interessantste, want hij komt omdat mensen een beetje klemzitten tussen hun biologie en hun cultuur.

Als je met iemand omgaat, buiten de seks, zitten daar allemaal regels en manieren aanvast. Als je seks met iemand hebt, dan ga je over heel veel van die regels heen, maar dat hoort nou eenmaal bij seksen, dus dat accepteren we. Maar daar zit wel iets dat knaagt. Want tijdens seks hinderen al die omgangsmanieren van de cultuur, en tijdens gewoon "cultureel" met elkaar omgaan is het ongepast om al te seksueel te zijn.

Heel veel cultuur is elkaar te laten zien dat je respect voor elkaar hebt, en met elkaar rekening houden. Je geeft elkaar de ruimte, je gunt elkaar om mee te doen aan de samenleving, je hebt respect voor iedereens waardigheid. Door manieren te hebben laat je mensen weten waar je grenzen liggen, en dat je die van anderen zal respecteren. Je probeert zo om fijn gezelschap te zijn in een wereld waar we met elkaar overweg moeten.

Dat botst met seks. Als het op seks aankomt zijn we allemaal door onze biologie gedreven om te verleiden, vreemd te gaan, monopolies op onze partners af te dwingen, druk te zetten, en dingen te doen die de rest van ons leven soms hopeloos overhoop gooien. Actief of passief, we zijn aan het duwen en trekken aan andere mensen. Die zijn daar best van gediend, maar intussen botst het wel met hun beschaving.

Een woord wat je daar veel bij hoort is "objectificeren." Als je gaat zoeken wat daarmee bedoeld wordt, krijg je veel geschrijf voor je neus wat er een beetje omheen lijkt te dansen. Het gaat dan om termen als "ontmenselijken" en mensen zien als dingen. En nu en dan hebben ze het over menselijke waardigheid, en dan snap je wel waar ik heen aan het gaan ben.

Objectificeren betekent dat je de regels van het niet-seksueel met elkaar omgaan loslaat, en nietmeer de hele tijd bezig bent met die respectbetoningen. Dat loslaten hoort bij seks, maar als jij dat doet en je partner is niet zo met seks bezig, of nòg niet zo met seks bezig, dan kan dat opgevat worden alsof jij ze niet meer hun menselijke waardigheid gunt omdat je geil op ze bent, en dat voelt dan bedreigend.

Dat bedreigende is dan vooral omdat de meeste mensen niet goed met seks om kunnen gaan, en het ze maar een beetje overkomt, want als je eenmaal seks goed in de vingers hebt is er niets bedreigends meer aan dat "objectificeren." Als ik word nagefloten, of een vent naar me kijkt als een seksobjekt, dan vind ik dat prima. Als ik het niet wil hebben dan heb ik hem zo teruggefloten, en dan is het voorbij. Het is voor hem wel een afknapper, maar mannen zijn dat echt gewend.

Ja, het gaat er weer over dat seks eng is. Maar er zit meer aan vast. Als bij respect en menselijkheid hoort dat je iemand niet seksualiseert, dan werkt dat ook andersom. Als iemand je seksualiseert, heb jij het idee dat je bescherming van je menselijkheid en je respect wegvalt. Dat voelt kwetsbaar. Het voelt prima als je kan zorgen dat iemand op je geilt als je dat wilt, maar als je niet goed snapt wat er gebeurt voel je je heel kwetsbaar als het gebeurt zonderdat je het zelf wil.

Er zit in mannen en vrouwen ingebakken dat er dominantie, verleiding en rivaliteit in seks zit. Dat hoort bij onze soort, maar je ziet het ook veel bij andere sociale dieren. Je kan seks hebben zonderdat die dingen spelen, maar dan mis je toch wel de interessantste kanten van seks. Dan wordt het meer gewoon een soort wederzijdse massage, alleen voor het genieten. Dat mag, maar het is zonde als je jezelf die beperking oplegt alleen omdat je er te zenuwachtig voor bent.

In sommige culturen is dat sterker dan andere. Hier in Noordwest Europa heb je dat "macho" gewoon een lelijk woord is, en dan is het zelfs al lastig om te flirten zonderdat je daarmee over sociale grenzen gaat. Vrouwelijke seks heeft iets bedrieglijks, mannelijke seks heeft iets agressiefs. Binnen seks vinden we dat keigeil, maar buiten seks vinden we dat onhebbelijke eigenschappen.

Mannen hebben iets agressiefs. Maar lang niet alle mannen hebben dat zo uitgesproken dat het echt als iets bedreigends voelt. Toch hebben we als cultuur het idee dat seks, en vooral neuken, een soort agressieve daad is. Zo schelden we er ook mee. Het is de man die een soort agressie op de vrouw uitoefent door haar te penetreren. Dat is eigenlijk niet logisch. Als je een broodje eet, is dat broodje toch ook niet de agressor? Waarom dan wel de pik die je uitmelkt met je kut?

Zelfs bij verkrachting, wat toch wel flink voorbij wat ik beschrijf is, kan je dat nog niet zo zien. Het geweld van een verkrachting is niet het neuken, maar het dwingen tòt het neuken. Daar gaat het verschil om. Daar ga ik nu ook niet verder opin, want over verkrachten heb ik al wel meer dan genoeg geschreven, maar het moet even gezegd worden omdat ik weet dat er nu mensen zijn die meteen in die richting gaan denken.

Seksuele verhoudingen botsen vaak ook met verhoudingen buiten seks. Mensen die in het dagelijks leven dominant over anderen zijn, zijn dat seksueel soms helemaal niet. We kennen allemaal wel het personeelsfeestje waar de manager eerst de baas is over de groep, en naarmate er meer drank ingaat de seksueel dominantere mannen meer de toon gaan bepalen. Onderhuids merken we wel dat er seksuele dominantie in mensen zit, en dat die niet hetzelfde is als de culturele hierarchie. Dat botst, en het maakt mensen onrustig.

Het hóórt dus ook niet in onze samenleving. Je hoort mensen niet te seksualiseren, en je krijgt met de paplepel ingegoten dat je mensen niet mag seksualiseren als je niet aan een boel regeltjes, het relatiedenken dus, hebt voldaan. Mannen hebben dat natuurlijk veelmeer dan vrouwen, want mannen worden gezien als seksueel veel aktiever en agressiever, hoe onterecht ook, maar ook vrouwen krijgen het mee.

Zoals seks de culturele sociale verhoudingen stoort, en mensen daar ongemakkelijk van worden, komt ook de culturele maatschappelijke structuur binnen in seks. Dat zie ik veel bij klanten die pas lekker loskomen als ze je een vieze slet noemen, en ander omlaaggepraat. Dat is niet omdat ze me verachten, helemaal niet. Maar dan zijn ze bezig om gewoon, ondubbelzinnig, tegen de sociale regels in te gaan, en voor de seksuele verhoudingen te kiezen.

Je ziet dat vooral bij mannen die feministisch zijn opgevoed, of veel in feministische omgevingen zijn. Dat zie je ook bij Amerikaanse "bro's," die op universiteiten met veel feministisch gerichte omgangsvormen zijn opgegroeid. Die "bro culture" zie je veel in gonzo-porno, waar er de hele tijd gemeen over de meiden gespot wordt, en ze de hele tijd worden afgekamd. Die meiden kan het niet schelen, maar het is zó kinderachtig.

Hoe groter de drempel van niet-seksueel naar seksueel gedrag is, hoe groter de rol die dat gaat spelen in je seksleven. Hoe meer hij zich zorgen maakt dat hij een vrouw vernedert door haar seksueel te behandelen, hoe meer het vernederen van sletten een geile fantasie wordt. Dat ìs seks immers dan. Respect is daarbij de hindernis om seksueel los te komen, en is intimiderend. Dat maakt het zo geil om een vrouw te zien als een teefje dat je wel even gaat neuken.

Goed, ik ben hier kort door de bocht, maar het stukje is al veel langer dan de bedoeling is, dus alle andere dingen die hier spelen die laat ik nu maar even. Die komen hier en daar toch al wel in mijn blog opduiken. Ik zal dus niet ingaan op BDSM, waar dit veel ingewikkelder wordt omdat er veel meer speelt, of op alle manieren dat mensen toch voor zichzelf goedpraten dat ze uberhaupt seks kunnen hebben.

Ik wil niet zeggen dat er iets mis is aan direkte seksuele interakties buiten de dagelijkse omgang te houden. Maar dan moeten we wel flexibel zijn met het feit dat seks er soms doorheenkomt, en dat mensen dan anders met elkaar omgaan. En niet denken dat mensen die over de culturele regels heenstappen omdat ze seksueel met je willen omgaan, vinden dat je dat culturele respect niet wáárd bent.

Want dat is niet zo. Seksueel met je omgaan, zelfs als je dat objectificeren noemt, is niet respectloos. Het is alleen dat seks bijna onverklaarbaar gedrag veroorzaakt, bekeken vanaf onze niet-seksuele kant van de beschaving. Ik word door mijn klanten en lovers ook zat gerespecteerd. Zelfs als ik ze dingen heb verleid te doen die "ze niet met nette meisjes horen te doen." Want daar komt het gewoon op neer.

Als je respect ziet als iets wat seks niet verdraagt, en andersom, dan is het moeilijk om hoeren te zien als mensen die zichzelf kunnen respecteren. Dat begrijp ik wel. Maar er worden dan wèl uitzonderingen gemaakt voor relaties binnen het relatiedenken, en niet voor andere smaken. Dat is natuurlijk raar. Maak die uitzondering dan ook voor ons. Of erken in elk geval dat wij die uitzondering voor onszelf kunnen maken.