Samentrekkingen

Al heel lang krijg ik in mijn reacties, en ook in mijn mail, opmerkingen over hoe ik schrijf. Ooit schreef ik inderdaad heel slecht, met een hoop d-t fouten, en hier en daar ook andere schrijffouten. Daar heb ik wat aan gedaan, met hulp van mijn nakijkploeg en door gewoon meer op mijn spelling te letten. Je merkt na een tijdje schrijven toch wel dat je heel verkeerd over kan komen van een stomme taalfout.

Waar ik de laatste jaren vooral van hoor is mijn samentrekkingen. Ik schrijf sommige dingen aan elkaar, en dat hoort niet. Toch doe ik dat, en ik vind het geen taalfout. Ik weet dat het niet hoort, maar dat sommige mensen het als een fout zien vind ik minder belangrijk dan dat ik er mijn verhaal beter leesbaar mee maak.

Als ik schrijf, doe ik dat niet op zo'n opstel-manier die je vroeger op school leerde. Ik gebruik spreektaal, en ik schrijf het op zoals mijn gedachtes komen. Dat vind ik belangrijk, want zo kom ik het best uit mijn woorden. Maar als je praat, heb je je toon en de muziek van je stem om wat extra's mee te geven aan wat je zegt. Als je schrijft heb je dat natuurlijk niet.

Soms wil je nadruk leggen. Je kan nadruk leggen met accenten op letters. Dat is best eenvoudig. Daarmee geef je aan welk stuk van je zin het belangrijkste is, net als wanneer je praat. Maar soms wil je ook door het ritme van je zin laten horen hoe hij gelezen moet worden. En in spreektaal zijn er dan bestwel veel momenten dat je eventjes wat woorden aan elkaar plakt, gewoon om het daarmee wat duidelijker te maken.

Je zegt niet dat er best ... wel veel momenten zijn dat je dat doet. Je zegt nooit dat je veel ... te ... veel hapering in je zin krijgt als je de delen van woordcombinaties die je als één woord gebruikt zou gaan scheiden. En waarom zou je vantevoren alleen mogen schrijven als van tevoren, en niet van te voren? De regels zijn heel willekeurig, en eerlijk gezegd vind ik ze onlogisch. Want wat ik consequent, voor een reden en volgens vaste regels doe, doet de officiële Nederlandse taal onregelmatig.

Soms wil ik zeggen dat iets netzogoed niet kan worden gedaan, en bedoel ik niet dat het net zo goed niet kan worden gedaan. Als ik het samentrek tot een woord, zie je dat het me om het even is. Als ik dat niet doe, kan het ooknog betekenen dat het niet net zo goed kan worden gedaan, en sowieso spreek je die drie woordjes nooit gescheiden uit als je die uitdrukking gebruikt.

Ik weet dat wat ik doe afwijkt, maar als ik weleens een stuk terugkrijg van mijn nakijkploeg, en een nieuwe aanwinst al die samentrekkingen heeft gescheiden, dan lees ik het alsof ik struikel over mijn eigen woorden. Hoe mijn stukjes lezen is belangrijk om goed over te laten komen wat ik zeg, en dan heb ik liever dat ik overkom als iemand die raar schrijft dan dat mijn stukje niet de lading heeft die ik wil geven.