Brief aan de Eerste Kamer

Omdat dinsdag de WRP in de Eerste Kamer wordt behandeld, heb ik maar weer een mail verstuurd naar alle kamerleden afzonderlijk. Je hoort dat eigenlijk naar het centrale adres van de Eerste Kamer te sturen, die het dan door moeten sturen, maar die hebben nou al twee keer mijn mail zoekgemaakt, dus die vertrouw ik allang niet meer.

EDIT: Diederik van Dijk (SGP) was zo vriendelijk om me te antwoorden, en vertelde me dat de behandeling pas op de zevenentwintigste is. Ik zal nooit wijs kunnen uit de agenda van de Eerste en Tweede Kamer, het is niet duidelijk en er verandert steeds vanalles.

De Eerste Kamer is veel wijzer geweest over de WRP dan de Tweede Kamer, want ze hebben hem vorig jaar teruggestuurd om te worden herschreven. Er was gewoon teveel mis mee. Nu ligt de wet opnieuw klaar om goedkeuring te krijgen, en het is nog steeds een onding. Hij is minder erg geworden, maar er is nog steeds niets goeds aan, en het geeft gevaarlijke wapens aan onze vijanden.

Ik denk niet dat er deze keer nog een lans voor ons wordt gebroken. De sociale druk is natuurlijk hoog, ze hebben dit ding aleens teruggestuurd, en nu is hij naar hun zin aangepast, dus dan wordt het sociaal gewoon heel moeilijk om nog nee te zeggen. Ik hoop natuurlijk van wel, maar ik denk niet dat het realistisch is. Maar ik stuur toch maar mijn berichtje, want je weet maar nooit. Er zitten wel mensen van goede wil in die Eerste Kamer. We moeten ze toch de informatie geven waarmee ze kunnen werken.


Geacht kamerlid,

Dinsdag aanstaande behandelt uw Kamer de novelle Wet Regulering Prostitutie en Bestrijding Misstanden Seksbranche [33885]. Dit is een wetsvoorstel dat mij, evenals mijn collega's, veel zorgen baart. Deze wet wordt gepresenteerd als verbeteringen voor de mensen die in de seksbranche werkzaam zijn, maar doet eigenlijk het omgekeerde.

De WRP heet misstanden in de prostitutie te bestrijden en de positie van de sekswerker te verbeteren. De eerste versie van deze wet sneuvelde echter al in uw Kamer omdat de minister niet duidelijk kon maken welke daadwerkelijke positieve uitwerkingen van de wet konden worden verwacht, terwijl er zowel qua uitwerking als juridisch te veel aan schortte om het te accepteren als wet.

Als eerste wil ik opmerken dat een onderdeel van het oorspronkelijke wetsvoorstel, namelijk de centrale registratie van prostituees, op basis van mensenrechtenoverwegingen is geschrapt. In de novelle wordt echter via de centrale registratie van dezelfde gegevens en méér, benodigd voor het verkrijgen en behouden van vergunningen, deze zelfde registratie onderhands opnieuw voorgesteld. Dit is geen omissie, dit is een beleid dat vanuit Justitie wordt aangemoedigd. Dit verdient aandacht.

Ten tweede wordt door de keuze van definities in het wetsvoorstel elke prostituee, van de workaholic achter een raam op de Wallen tot de huismoeder die eens per twee maanden een klantje heeft, tot 'seksbedrijf' verklaard en daarmee impliciet vergunningplichtig gemaakt. In de MvT stelt de minister weliswaar dat het thuiswerken door éénpitters niet vergunningplichtig zou hoeven zijn, maar daar wordt geen waarborg voor in de wet gesteld.

Het ontbreken van die waarborg probeerde de vorige minister te rechtvaardigen door te stellen dat hij de gemeenten die nu al thuiswerkende éénpitters bestrijden niet wilde hinderen. Daarmee laat hij ons aan ons lot over ten opzichte van gemeenten die met de wet in de hand de onafhankelijke vrouwen willen bestrijden, maatregelen die volgens de MvT niet onder de doelstellingen van de wet vallen. Hij maakt ons vogelvrij.

Daarbij komt dat het handelen als onafhankelijk sekswerker nu al, voordat de Wet is aangenomen, door gemeenten bestuurlijk gestraft wordt. Bizar hoge dwangsommen worden opgelegd, sekswerkers worden zonder pardon en met lagere drempels dan voor andere burgers uit hun huizen gezet, Jeugdzorg wordt ingezet om hun kinderen af te nemen, en voor buurt, school, werk en familie worden de sekswerkers aan de schandpaal gezet omdat de politie rond gaat bellen met "waarschuwingen" over het werk van de onafhankelijke sekswerker.

Ontbreken van waarborgen is een thema dat telkens terugkeert in de WRP. De gehele wet bestaat alleen uit complete verplichting van èlke sekswerker om een gemeentelijke vergunning te verkrijgen of voor een vergunde baas te gaan werken, waarbij de wet voorschrijft dat in sommige gevallen er geen vergunning màg worden afgegeven, en er vooral veel handvatten zijn voor de gemeente om een vergunning te mógen weigeren.

Uberhaupt is er ruimte om prostitutie volledig te illegaliseren binnen een gemeente. De hoeveelheid vergunningen mag arbitrair worden gesteld, en met vaag beroep op leefbaarheid of openbare orde mag zelfs een nul-beleid worden gevoerd. Dat dit geen vergezochte ideeën zijn kan al worden gezien door te kijken naar Utrecht, dat de gehele aanloopsector heeft vernietigd, Amsterdam, dat met gestage sloop van de Wallen bezig is, en Den Haag, dat zich al jaren beraadt op het uitroeien van haar prostitutiestraatjes.

Er zijn geen waarborgen waarop de prostituee zich kan beroepen om rechten op een vergunning te kunnen doen gelden. De regels zijn aan de verbodskant open, gemeenten mogen alles in het geweer brengen om een prostituee het werken onmogelijk te maken. Aan de vrije kant is de wet gesloten: de gemeenten mogen geen toegankelijker beleid voeren dan in de wet beschreven is. In de wet ligt geen ènkel recht voor sekswerkers besloten.

In het bijzonder zijn de jonge meiden in de problemen. Meerderjarige vrouwen van onder de éénentwintig jaar, werkstudentes bijvoorbeeld, worden niet alleen uitgesloten van het krijgen van een vergunning, maar hun werk wordt verboden, en hun klanten geobjectiveerd (dus: of ze nu weten dat ze "te jong" is of niet) strafbaar gesteld, met een strafbedreiging tot een jaar hechtenis.

Er is veel in te brengen tegen het infantiliseren van meerderjarige prostituees. We staan vrouwen toe naar believen seksueel aktief te zijn vanaf hun zestiende, geld te verdienen vanaf jonger dan dat, maar die twee dingen mogen ze met deze wet pas verenigen als ze éénentwintig zijn. Volwassenen worden in hun autonomie en verantwoordelijkheid alleen beperkt als er zwaarwegend belang, meestal voor derden, meeweegt. Sekswerk is niets meer dan seksuele dienstverlening. Zonder mystiek onderbuikgevoel is er niets wat deze betutteling kan dragen.

De praktijk is nu al, voordat deze WRP met haar instrumentarium voor het afwijzen van vergunningen in werking is, dat gemeenten de vergunningen beperken tot een zeer klein aantal gevestigde exploitanten, waar lang niet elke sekswerker terechtkan. De tendens, sinds de opheffing van het bordeelverbod in het jaar 2000 regulering mogelijk maakte, is er juist één van uitsterfbeleid geworden. Het aantal bedrijven slinkt jaarlijks.

Nieuwe bedrijven maken geen kans. Zelfs nu er nog vrijheid is om het in verschillende gemeenten te proberen, is de ervaring telkens dezelfde: Men betaalt duizenden Euro's leges per aanvraag, wacht de maximale tijd die de wet toestaat voordat er antwoord moet komen, en krijgt dan te horen dat er beschikt is geen vergunning af te geven. Men moet zich als sekswerker dus maar schikken naar een exploitant en diens uit schaarste voortvloeiende macht, of illegaal gaan werken.

Ik zou in detail kunnen gaan, en de vele fouten in dit wetsvoorstel expliciet uit kunnen leggen. Daartoe ben ik ook zonder meer bereid. Als u interesse hebt in de achtergronden lever ik u overzichtelijk uitgelegd een beschouwing uit de praktijk, per artikel gespecificeerd. Ik ontvang graag uw aanvrage voor zo'n uitleg, waarbij u zich ook kunt beperken tot de elementen die uw bijzondere aandacht hebben.

De voornaamste boodschap over de WRP is echter: Deze wet criminaliseert nodeloos duizenden mensen. Zelfs memsen die legaal wìllen werken zullen niet legaal kùnnen werken. Dit alles zonder dat zij enige schade of lijden veroorzaken, en in een activiteit die met wederzijdse instemming en wederzijdse baat wordt beoefend. De WRP bevat geen enkel element dat misstanden bestrijdt, noch enig element dat sekswerkers een verbeterde rechtspositie biedt.

Zelfs als u tot de betreurenswaardig grote groep behoort die de rechten van sekswerkers zeer ondergeschikt vindt aan de strijd tegen misstanden in de prostitutie, zou deze wet u niet moeten bekoren. Hij voegt namelijk niets toe aan de strijd tegen misstanden. Weliswaar wemelt het voorstel van de handvatten om prostitutie te bestrijden, en beoefenaars, ondersteuners en cliëntele te straffen, vernederen en benadelen, maar daarmee is geen slachtoffer van misstanden geholpen.

Een hypothetisch slachtoffer van dwang of uitbuiting, die overigens nu al door 273f Sr strafrechtelijk wordt beschermd, zou immers als legaal werkende sekswerker in precies dezelfde situatie verkeren als voor de invoering van de WRP, en de illegaal werkende prostituee zou zich illegaal weten, daarmee strafbaar, en derhalve minder bereid zijn zich te openbaren. Hetzelfde geldt in meerdere mate voor klanten en faciliteerders, die zich met deze wet ook expliciet strafbaar weten, en dus een grote drempel moeten bestijgen om over misstanden naar buiten te treden. Meer doet deze wet niet.

De WRP bestrijdt geen misstanden, verbetert de positie van de sekswerker niet, beperkt de mogelijkheden van de sekswerker om mobiel te zijn en uit afhankelijkheid van vergunde exploitanten te komen, registreert privégegevens op wijzen die door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zijn afgekeurd, en concentreert zich slechts op het eenvoudig en zonder verdere onderbouwing of verantwoording beperken of verdrijven van legale prostitutie door gemeenten. Als klap op de vuurpijl maakt het vrouwen die niet de ongrijpbare zegen van hun gemeente krijgen tot criminelen.

Ik hoop dat u met een kritisch oog zult kijken naar dit voorstel, en het niet wet zult laten worden. Ik kijk niet uit naar een herleving van de tijden dat sommigen van ons aan criminelen waren overgeleverd om ons in staat te stellen ons dagelijks werk te doen.

Hoogachtend,

Zondares
(pseudoniem)