Ze slaat me

Eerder schreef ik al een keertje over pillowtalk. Mannen openen zich als je ze seksueel een beetje helpt ontluiken, en dan komt alles wat ze bezighoudt naar boven. Het is een heel intieme ervaring, voor de klant vooral, maar ook voor mij. Ik luister mee met de kwetsbare dingen die zo'n man aan me laat zien, en ik probeer er goed mee om te gaan. Het is een heel interessante kant van mijn werk, en ik zou het niet willen missen.

Bij die pillowtalk hoor je natuurlijk veel van wat mannen dwarszit, en daarvan had ik veel kunnen raden. Werk, relatie, scheiding, kinderen, je afvragen waar je dromen zijn gebleven. Er zijn van die dingen waar haast iedereen last van heeft, al is het maar afentoe. Waar ik nooit op had gerekend, is hoeveel mannen problemen hebben met geweld in hun relatie. En dan geweld door hun partner.

Ik heb zo vaak gehoord dat een klant vertelt over zijn vrouw die hem slaat. Dat neemt allemaal vormen aan, maar slaan hoor ik wel het meest. Ze zitten er vaak erg mee in hun maag. Ze doen graag alsof het niet bestaat, en ze willen het van zich af laten glijden, maar dat kan niet zomaar. Als iemand je slaat, en vooràl als dat structureel is, dan doet dat iets met je. En helemaal als je er niets tegen kan doen.

Die mannen kunnen niet naar de politie. We doen in Nederland graag alsof er gendergelijkheid is, en alsof een man die door zijn vrouw wordt geslagen netzogoed wat kan doen als een vrouw die door haar man wordt geslagen, maar ik hoor van de paar klanten die het uit wanhoop maar hebben geprobeerd dat het nergens toe leidt. En dat is een minderheid waar het heel erg was geworden, want de meeste mannen laten het maar.

Mannen gaan niet zomaar naar de politie als ze worden mishandeld. Ze weten dondersgoed dat er van ze wordt verwacht dat ze het zelf maar oplossen. Ze weten ook dondersgoed dat ze niet zonder meer zullen worden geloofd. Een man die om hulp vraagt bij geweld tegen een vrouw, die moet met een heel goed verhaal komen voordat mensen niet denken dat hij gewoon gek is. Een man zien we niet als slachtoffer van een vrouw, andersom wel.

Zo'n man heeft ook meegekregen dat hij een vrouw wel tegen moet kunnen houden zonder geweld. Hij mag haar geen pijn doen als hij probeert haar te stoppen. Als zij hem slaat en schopt moet hij haar maar in bedwang kunnen houden zonder zelf te hoeven gaan slaan. Mannen zijn wel sterker dan vrouwen, maar dat kan echt een hele opgave zijn als de vrouw geen klein vrouwtje is, en de man geen grote beer.

De samenleving is daar hypocriet en keihard in. We vinden het grappig als een vrouw een man slaat, soms zelfs schattig, en meestal terecht. Als een man een vrouw slaat is dat nooit goed, al heeft ze nog zulke smerige dingen gedaan. Als er gepraat wordt over huiselijk geweld wordt geweld tegen de man hoogstens als een soort theoretische mogelijkheid behandeld, maar zeker niet als een echt probleem.

Een man die wordt geslagen heeft daar evengoed pijn van als een vrouw, maar een vrouw kan terugslaan, kan de politie bellen, en kan aanspraak maken op allemaal soorten hulp. En ze wordt onvoorwaardelijk geloofd. Dat is allemaal andersom voor mannen. En die mannen èn die vrouwen wéten dat. Als vrouw word je nog net niet aangemoedigd om geweld in je relatie te gebruiken, maar we ontmoedigen het zeker ook niet.

Ik ben zelf ook schuldig. Niet alleen omdat ik aan die hele toestand heb meegebouwd toen ik vrijwilligerswerk deed bij een blijf-van-mijn-lijf-huis, maar ook omdat ik in bijna elke relatie die ik heb gehad, mijn partner wel heb geslagen. Bij ruzies, vooral als de jongen of man minder verplichtingen in onze relatie wou dan ik, heb ik wel losse handjes gehad. Ik stond er nieteens bij stil. Ik heb er zelfs over opgeschept.

Dat ben ik gaan doen toen ik bij de feministes aansloot, maar ik denk dat het niet daardòòr komt. Het was gewoon iets wat gebeurde, en waar ik op dat moment het gevoel van had dat ik er rècht op had om dat te doen. Je wil hem pijn doen, om wat voor reden danook, en hij is een man, dus hij moet er maar mee om kunnen gaan. Als hij dat niet kan, is dat alleenmaar een reden om nog bozer op hem te worden.

Het is gewoon te màkkelijk! Als je boos wordt kan je gewoon je woede koelen op je partner, zonderdat daar gevolgen aan zijn, want hij doet toch niets terug. Je kan altijd heftiger zijn dan de man. Denk maar na, als je gaat gillen denken de buren dat jij wordt vermoord, als hij gaat schreeuwen denken ze dat hij je gaat vermoorden. Als je allebei onder de builen en plekken zit, ziet het er erger uit bij jou, want builen en plekken hòren niet op vrouwen.

Sommige mannen met extreem gewelddadige vrouwen vertellen verhalen over hoe ze een mes grijpt en hem daarmee verwondt. Als hij op de Eerste Hulp komt, moet hij een verhaaltje verzinnen hoe hij aan die steekwond komt, want als hij vertelt dat zij heeft gestoken, krijgt hij de problemen. Want als zij hem heeft gestoken, moet hij immers iets heel verschrikkelijks hebben gedaan dat hij dat heeft verdiend.

Een hele tijd geleden heb ik het er met mijn vriendinnen over gehad. Toen ik opbiechtte dat ik mijn vriendje mishandelde, waren ze allemaal geschokt. Toen ik vertelde dat het slaan was als ik boos was, en ik hem een keer een boek naar zijn hoofd had gegooid, waren ze allemaal gerustgesteld. Het was gewoon een heftige soort ruzie, en ik mishàndelde hem niet ècht. Dat soort dingen was gewoon. Omdat ik een vrouw was.

De mannen hebben ook niet de illusie dat ze het bij een andere vrouw beter zouden hebben. Geweld komt heel veel voor in relaties, en sommige soorten mannen kiezen zo hun partners dat ze er toch elke keer wel weer in terechtkomen. Weggaan bij een vrouw omdat ze gewelddadig is heb ik maar héél weinig gehoord. Niet omdat ze het niet erg vinden, trouwens. Maar omdat ze het niet een goede reden vinden om je relatie te verlaten. Het relatiedenken heeft daar veel mee te maken.

Maar de ergste reden is natuurlijk de kinderen. Mannen met kinderen hebben daar een relatie mee die ik nog steeds niet helemaal snap. Vaders die haast nooit tijd met hun kinderen besteden, en nauwelijks wat van ze weten, zijn nog steeds tot in het diepst van hun hart verbonden met hun kroost. Ze zouden hun leven ervoor geven, ze willen ze nooit kwijt, ookal kunnen ze totaal niet met kinderen omgaan.

Die mannen voelen vaak heel sterk aan dat ze die kinderen moeten beschermen. Die voelen dat als hun vrouw niet op haar man zich kan afreageren, dat dan de kinderen aan de beurt zijn. Die mannen houden soms hun kinderen zo in de gaten, dat ze hun vrouw daar alleen méér mee frustreren, en nog gewelddadiger maken. Die pikken dat maar gewoon. Ze weten dat als ze naar de autoriteiten gaan, de kinderen bij de vrouw terechtkomen, en zij ze niet meer zien.

Netzoals bij vrouwen is het niet het moment van het slaan wat het ergst is. Het is dat zo'n mens, man of vrouw, zich niet meer veilig kan voelen. Als je partner tijdens een heftige ruzie opeens een klap uitdeelt, is dat al erg. Als je vrouw tijdens het middageten zonder waarschuwing opeens een pot thee naar je hoofd gooit, kijk je altijd de hele dag achterom. Als zijn vrouw tijdens zijn slaap hem in zijn ballen knie-t omdat hij snurkt, slaapt hij nooit meer goed.

Ze komen naar mij om even seksueel uit te spatten. Ik ben er niet voor relatietherapie. Maar ze willen het wel aan me kwijt. Niet omdat ze denken dat ik kan helpen, maar omdat het eruit moet. En ze zijn er wel verdrietig over, en zouden het zo graag anders willen hebben. De verleiding is zo groot om ze goed advies te gaan geven. Maar dat moet ik gewoon niet doen. Dat is niet iets wat ik kan, en niet iets wat ik mag.

Bovendien wordt het ook niets. Als het niet werkt is het mijn schuld, als hij het niet doet komt hij vaak niet bij me terug omdat hij zich er rot over voelt dat hij me betrokken heeft, en het niet nòg ingewikkelder wil maken, want ze kunnen bijvoorbeeld denken dat ik ga aandringen dat ze er wat aan doen. Onzin natuurlijk, maar in hun hoofd voelt het logisch, dus dat telt wel flink mee.

Het heeft allemaal ook weinig zin. Ze kunnen wel dingen gaan doen om te voorkomen dat hun partner ze geweld aan kan doen, maar die vindt wel andere manieren. Als een man agressief is, móét hij zo'n beetje geweld gebruiken. Niet allemaal hoor, maar bij de meeste mannen zit dat wel ingebakken. Vrouwen gaan heel makkelijk over naar andere manieren om pijn te doen. En die kunnen nogweleens erger zijn dan een opengekrabd gezicht.

Een klant heeft een vrouw die als ze boos is voor tienduizenden Euro's gaat shoppen. Allemaal onzin die ze niet nodigheeft. Om hem te straffen. Een vrouw van een ander gooit boeken van zijn boekenverzameling bij het vuil als hij op het werk zit. Een derde rommelt met zijn medicijnen. Dat noemen we geen huiselijk geweld, want er wordt niet geslagen. Maar het kan minstens zoveel pijn doen.

Ik hoor het dus maar aan. Alleen als de klant me echt vraagt om te helpen kom ik met wat voorzichtig advies, maar meestal hebben ze daar eigenlijk geen behoefte aan. Ze willen het gewoon van hun lever hebben. Een beetje voorzichtig doorvragen, om te laten zien dat je interesse hebt, is wel goed. Maar je moet heel voorzichtig zijn met vragen stellen. Niet alleen omdat hij schuw is. Ook omdat je de verkeerde vragen kan stellen.

Je moet bijvoorbeeld oppassen dat je nóóit vraagt naar wat haar zo boos maakte dat ze dat deed. Dat is netzoiets als aan een verkrachte vrouw vragen hoe ze haar verkrachter zo heeft uitgelokt dat hij haar verkrachtte. Je bedoelt het niet zo, maar zo komt het wel bij hem aan. Hou het liever aan de andere kant. Wat er gebeurde is nietzo belangrijk. Wat het met je klant doet, dat is waar je hem mee kan helpen.

Veel klanten vinden het ergens hun eigen schuld. Daar kan je ze mee helpen. Veel klanten vinden het moeilijk om aan de ene kant van hun vrouw te houden, en aan de andere kant te haten hoe ze kan zijn. Bijna allemaal denken ze dat ze de enige zijn, of dat ze in ieder geval in een hele kleine minderheid zitten. En mannen die door hun vrouwen worden gekleineerd, die voelen zich soms helemaal geen man meer.

Je kan ze helpen door ze in ieder geval te laten zien dat jij hun waardigheid ziet. Dat jij nog ziet dat ze man zijn. Dat jij begrijpt dat ze niet in een simpele situatie zijn. Dat jij met ze meeleeft, en dat jij het ook niet eerlijk vindt. Dat ze hun verhaal bij jou kwijtkunnen, dat jij het begrijpt, en ze niet veroordeelt, en er ook geen dingen bijdenkt dat het misschien tòch hun schuld is. Daar hebben ze al heel veel aan.

Soms komen ze met dingen die ik nietzo goed begrijp. Ik zie heel duidelijk dat mannen bijna hetzelfde reageren op zeuren, vooral als het veel gebeurt, als op geslagen worden. Ik weet niet waarom dat zo werkt, maar het is heel duidelijk. Zelf zien ze soms de vergelijking wel, en soms ook niet. Met zeuren kunnen mannen zo leeggezogen worden dat ze letterlijk zelfmoordgedachten krijgen. Waarom ze niet weggaan weet ik echt niet, want ze hebben zo niets aan hun leven.

Ik kom het vaak tegen. Allemaal eenzame mannen die denken dat ze de enige zijn, en die vaak geen uitweg zien. Mannen die er nieteens eerlijk over kunnen zijn omdat de samenleving maar op één manier kan kijken naar geweld in relaties. Die mannen zitten ook onder een stigma. En daar heb ik natuurlijk heel veel begrip voor. Misschien dat ze daarom het aan mij durven te verklappen.