Mensenhandel in en buiten beeld II

We hebben weer een een rapport van de Nationaal Rapporteur waar ik opin mag gaan. Dat mag ook weleens wat minder, er komt zoveel onzin uit dat kantoor, het is niet bij te houden. Dit stukje is eigenlijk onhandig, omdat ik nog niet weet waar dit rapport voor aangehaald gaat worden, maar ik vind wel dat ik vanwege de heisa er wat over moet schrijven.

Het is een cijferrapport, dus ik heb er mijn statistiekmannetje naar laten kijken. Zoals alle cijfers over prostitutie is ook dit weer vooral onzin. Het heeft te maken met rechten, dus ik heb Bouche ernaar laten kijken. Ik heb er zelf ook met veel moeite doorheen gelezen, ookal heb ik niet elke pagina helemaal bestudeerd. Er is best veel werk in gaan zitten. Het resultaat was danook heel veel tekst, en ik weet dat dit soort stukjes toch al slecht gelezen worden, dus ik ga het zo kort mogelijk houden.

Er is veelteveel om opintegaan. Niet alleen omdat het vierhonderddertig bladzijdes lang is, en veel moeilijke tabellen en berekeningen heeft, maar zoals Bouche het zegt:

Als we het hanteerbaar willen houden moeten we ons gaan bepalen tot kritiek op dit rapport en dier kwaliteit, kritiek op het beleid en handelen van de NRM, kritiek op de MH-wet en dier toepassing, of op de wijze dat dit rapport door media en politiek wordt gebruikt. Als we alles proberen te doen zijn we nooit klaar, en lijken we ons ook te overgrijpen, hoe gedegen onze kritiek ook zijn moge.

Daar heeft ze wel gelijk aan, dus we hebben besloten om dit stukje maar gewoon te maken om mensen te wijzen op wat er nou aan het rapport scheelt, want dat is toch het nieuwtje waar ik opinhaak. Bovendien is het ook het enige waar nog geen herhaling inzit. Ik kan over hoe de media inhaakt op dit rapport in mijn volgende nieuwsstukje wel schrijven. Dit moet de deur uit.

De toon van het rapport is anders dan wat je leest in het voorwoord. Het is meteen ook het enige stuk dat is geschreven met het taalgebruik hoe de Rapporteur zelf schrijft. Het is een onlogisch hersenspinsel. Het begint ermee dat meten weten is, en dat goed meten zorgt dat je weet wat je moet doen, maar tegelijk wordt er door de Rapporteur altijd voor gepleit om meer kaf bij het koren te doen om hogere cijfers te krijgen. Die spagaat zit wel door het hele rapport heen. Bouche noemt dat "doublethink."

Het rapport probeert de cijfers die het BNRM krijgt van CoMensha en de politie te gebruiken om beter te begrijpen hoe de mensenhandel werkt. Daar heeft mijn statistiekmannetje nogal wat over te zeggen, maar die laat ik straks even aan het woord. In het hele rapport kom je tegen dat de cijfers volgens de schrijvers iets laten zien, waarvan ze niet snappen hoe het kan. Meestal is dat wel duidelijk hoe dat werkt als je een beetje je verdiept hebt in hoe het echt zit.

Ik ga niet verder dan de stukken van het rapport die over prostitutie gaan. Van die andere dingen heb ik toch geen verstand, maar het zal niet beter zijn denk ik. Zoals er over mensenhandel wordt gepraat, als iets waar de slachtoffers niets aan hebben, en de mensenhandelaar een gemene schurk is die alles opstrijkt, zo is het niet vaak natuurlijk. Je zal veel vaker iets tegenkomen dat ingewikkelder is. Maar daar is in de emotie geen ruimte voor.

Je ziet in het hele rapport telkens het woord "slachtoffer^M" staan. Dat komt omdat de gegevens waar dit rapport over gaat niet de aantallen slachtoffers beschrijven, maar de aantallen mógelijke slachtoffers. Het is dus een heel rapport gebouwd op gebakken lucht, want we weten wel hoe makkelijk de politie iets mensenhandel vindt. Ze beschrijven het ook zelf in het rapport:

Om aan te duiden dat bij CoMensha mogelijke slachtofers worden geregistreerd, die al bij het geringste signaal kunnen zijn gemeld, is de term ‘slachtoffer^M’ gehanteerd. De CoMensha-registraties geven als zodanig op geen enkele wijze inzicht in de totale omvang van mensenhandel maar zijn wel uitermate relevant voor het zoveel mogelijk in beeld brengen van de mensenhandelsituaties waarvan in Nederland sprake kan zijn.

Ze zeggen hier dus dat de getallen waar het héle rapport om gaat, en die worden gebruikt alsof ze de waarheid zijn, niet laten zien hoeveel mensenhandel er is, waar het rapport dus wel over gaat, maar dat het tòch heel belangrijk is. Ik begrijp niet dat je zoiets in je rapport kan zetten. Ik zou me rotschamen als ik zulke slechte argumenten op mijn blogje zou zetten.

Alweer zien we dat CoMensha-gegevens vaak alleen aangeven dat iemand is uitgebuit in "de prostitutie," maar dat ze niet kunnen zeggen in wàtvoor prostitutie. Dat is heel raar als je denkt dat het hier gaat om echte gegevens. Ik denk dat ik wel weet wat het betekent. Het is genoeg om te zeggen dat er prostitutie aanvastzit, en dan hoef je geen verder verhaal meer te hebben voor je turfje. Het gaat hier om vermoedens en gevoelens die zo vaag zijn, dat je er nieteens aan kan verbinden hoe die prostitutie in dit geval eruit zou zien.

Ik kon bijna mijn lachen niet inhouden toen er een stukje in het rapport het erover had hoe nu de raamprostitutie in Utrecht geregeld is, en dat ook nog op een vrolijke toon alsof ze daar verstandig bezig waren geweest. Ze doen gewoon alsof de raamprostitutie in Utrecht nog bestaat, ookal is die door dat wanbeleid dat ze aanprijzen helemaal kapotgemaakt, en zal je geen raamhoer meer achter een raam zien staan in de hele stad. Is dat voorbijgegaan aan de Rapporteur?

Er staat genoeg geklets in het rapport over hoe goed we wel niet bezig zijn met de mensenhandel nòg serieuzer aan te pakken. De task forces, beleidsgroepen en andere commissies vliegen je om je oren. Dat betekent eigenlijk niets. Het zijn alleen meer vergaderingen en meer hoge piefen die duur doen en beslissingen mogen nemen over dingen waar ze geen verstand van hebben. Van mijn belastinggeld.

Als je het stuk leest, valt je iets op dat Bouche "doublethink" noemt. Er worden tegenstrijdige dingen tegelijkertijd verkocht in dit rapport. Aan de ene kant betekent de enorme groep meldingen bij de Oostblokmeiden veel uitbuiting, maar aan de andere kant herinneren ze ons wel eraan dat uitbuiting niet nodig is voor mensenhandel bij Oostblokmeiden. We krijgen te horen dat mensenhandel per definitie mensenrechtenschending is, maar schending van je rechten is niet nodig om van mensenhandel te kunnen spreken.

Er wordt in de overheid veel gebruik gemaakt van een hinkstapsprong, vindt Bouche. Er is een prostituee, dus we zoeken er een pooier bij, dus dan is er een pooierrelatie, dus moet ze gedwongen zijn, dus persen we een verklaring af want we weten toch wel dat het raak is, dus er is een beschuldiging, dus hij is schuldig. Elk van deze stappen wordt door het huidige beleid van invullen en aannemen door politie, OM en rechters zo klein mogelijk gemaakt. De suggestie is telkenmale dat vervolging onterecht vastloopt op dit of gene element, dat als zaak van algemene bekendheid als niet bewijs behoevend mag worden behandeld.

Opvallend is dat in het onderhavige rapport beschouwingen van recente vrijspraken in hoger beroep ontbreken. Er is in geval van een Bulgaar en een Est al door hogere rechtbanken al kritiek geweest dat veroordelingen door deze hinkstapsprong de regels van de rechtsorde schenden, en tot veroordelingen op basis van verklaringen van één getuige, die nota bene door de politie en OM flink voorbewerkt is om tot een sussend herkenbare verklaring te komen.

Op pagina 75 staat een verhaaltje dat laat zien dat zelfs de Rapporteur wel begrijpt dat sommige stukken van de mensenhandelwet niet thuishoren in een land waar hoeren officiëel niet strafbaar zijn, maar dat we er toch maar mee doorgaan, en er ook mensen mee in de gevangenis zetten, omdat we geen figuur willen slaan bij andere landen. We willen het braafste jongetje van de klas zijn, ookal moeten we daar onrecht voor in ons rechtssysteem zetten.

Het is ook bij de Rapporteur wel duidelijk geworden wat voor onzinverhalen er worden opgehangen om een B9, nu B8/3 regeling te krijgen. Dat houdt dus in dat een illegaal een tijdelijke verblijfsstatus krijgt als hij zegt dat hij slachtoffer van mensenhandel is, en een permanente als hij goed meewerkt aan een veroordeling. Dat is al jaren onzinverhalen, maar de Rapporteur merkt zwakjes op dat er tòch sprake kàn zijn van mensenhandel ondanks het onzinverhaal.

Er wordt ook goed vastgehouden aan het barrièremodel. Dat betekent dat de overheid zoveel mogelijk dingen doet om het maar moeilijk te maken voor mensenhandelaren om hun werk te doen. De overheid heeft geen idee over hoe de prostitutie werkt, maar ze zijn wel goed in het lastig maken om je leven te leiden. Die barrièremodellen werken niet. De overheid en de Rapporteur geloven er wel in.

Maar zoals mijn statisticus al opmerkte, juist waar de barrières het hoogste zijn, bij de Oostblokmeiden uit landen die geen vol EU-lid zijn, die we het echt burokratisch moeilijk kunnen maken, daar heb je de meeste smokkelaars en helpers. Want die hebben zem juist nódig om over al die barrières heen te komen! Wat de overheid doet is de meiden onmogelijk maken om te werken zonder hulp. En die hulp, daar zeggen ze juist van dat ze die bestrijden!

Hoe meer barrières, hoe meer gedoe erop volgt. En daar zit natuurlijk wel wat in. Maar het rapport gaat daar niet opin. Het wordt juist vermeden, terwijl je nou juist kan zien dat het niet werkt, en dat zou een doorbraak zijn in het verbeteren van de positie van de meiden, en daarmee ook ze onafhankelijk maken van "uitbuiters." Daarom staat het ook in mijn eigen plan. Maar de Rapporteur is daar dus eigenlijk niet in geïnteresseerd.

Je hebt zoveel belachelijke dingen in het rapport. Rouleren wordt nog steeds gezien als een manier die ze gebruiken om uit het zicht van de politie te blijven, terwijl het juist een manier is om goed te verdienen en niet afgeperst te worden, terwijl het niets helpt tegen de politie omdat die overàl is. Elke soort werving noemen ze "ronselen." En zo door. De toon is zo onnodig, en zo ophitsend. Ik vind het kinderachtig.

Ze hebben het over psychische druk, en dat die samenmet ronselen door vriendschap of liefdesrelaties het meeste voorkomt als manier om te dwingen. En dat het best even in de opvang duurt om die invloed uit de hersens te spoelen. Ze vinden het ook onbegrijpelijk dat er meer geweld wordt gemeld tijdens de relatie, dan bij het ronselen en de prostitutie in "dwingen." Als je mijn pooierstukjes hebt gelezen, zie je wel waarom.

In het hele hoofdstuk over schadevergoedingen en "ontneming" van geld van veroordeelde mensenhandelaren zie je alleen dat het vaker, meer en sneller moet, maar nergens praten ze over de prikkeling om dan mensen vals te beschuldigen voor het geld. Dat is iets wat je af en toe toch al wel ziet, en vooral na spraakmakende dingen als het miljoen-meisje is het wel verleidelijk. De politie zegt het ook zonder schaamte tegen je, dat je veel geld kunt krijgen. Voor je verklaring.

Het rapport is ook heel raar met voorbeelden. Over geweld halen ze nog steeds Sneep en Visdief uit de kast, terwijl die zich afspeelden in de wild-west tijd toen de politie niets deed en de Angels en de Oostblokkers de rust nog niet hadden teruggebracht. Als voorbeeld voor hoe het met de jeugd is, komen ze met Fairfax County, een typisch Amerikaanse rel over meiden in een ghetto-gangstercultuur die zouden zijn gaan hoeren voor geld en drugs. Wat daar ook waar van is, en ik denk niet veel, het is niet de Nederlandse realiteit.

Pagina's 159 en 160 zitten zo vol met rare ideeën, daar heb ik zo weer voor maanden antwoordstukjes aan. Lees die twee bladzijdes maar zelf, en kijk maar hoe extreem ze denken over dat je niet serieus genomen moet worden als je tot slachtoffer bent verklaard. Ze praten over je alsof je in coma ligt, of een klein kind bent! Wat jij vindt of zegt, of wéét, het maakt niet uit, want de zedenagent kent je relatie beter dan jij. Het is hoe de Zweedse "false conciousness" ook in Nederland erin begint te kruipen.

Een poosje geleden had ik al wat geschreven over de Marechaussee, die steeds makkelijker dingen mensenhandel noemde en aan CoMensha meldde om te turven. Ik had al begrepen dat èlke hoer door de Marechaussee meteen als slachtoffer wordt gemeld, en dat blijkt ook wel te kloppen uit een stukje uit het rapport:

Het Sluisteam van de KMar op Schiphol heeft in het kader van de controles bij de zogenoemde risicovluchten uit Bulgarije, gesproken met een hoog opgeleide Bulgaarse vrouw. De vrouw heeft tijdens het gesprek met de KMar verbalisanten aangegeven dat zij vanaf medio 2010 woonachtig is in Amsterdam en ongeveer sindsdien werkzaam is als prostituee in Nederland, waarvoor zij zich heeft ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Haar maandelijkse verdiensten uit de prostitutie kan ze niet aangeven, maar wel geeft ze aan dat de verdiensten niet veel zijn en dat zij de precieze gegevens hierover schriftelijk heeft bijgehouden. De kosten die zij maakt weet ze wel te vertellen en betreffen 1.250 euro voor de huur van haar huis, 90 euro voor de raamhuur overdag en 100 euro voor de raamhuur ’s nachts. Na het gesprek met de vrouw, hebben de KMar verbalisanten geobserveerd in hoeverre de vrouw zou worden opgehaald. Dit bleek vermoedelijk echter niet het geval te zijn: de vrouw heeft alleen de luchthaven verlaten met een taxi. Zij is ter registratie aangemeld bij CoMensha.

De Marechaussee zegt dat ze pas melden als ze drie indicatoren hebben. Maar het hoeft dus niet eens. Kom je uit het Oostblok en heb je een kut? Dan word je als mensenhandelslachtoffer bij de statistieken opgeteld:

Het Sluisteam van de KMar heeft in het kader van de controles bij de zogenoemde risicovluchten uit Bulgarije gesproken met een Bulgaarse vrouw. Deze vrouw is meerdere keren bij aankomst in Nederland gecontroleerd door de KMar en geeft aan dat zij dat vervelend vindt. Zij zou (‘nog steeds’) niets te maken hebben met prostitutie. Dit keer zou zij voor drie dagen naar Nederland zijn gekomen om een aantal vrienden te bezoeken. Uit een verdere observatie van de KMar verbalisanten om een eventuele afhaler te onderkennen, bleek dat de vrouw naar de informatiebalie van de Nederlandse Spoorwegen (NS) is gegaan, vervolgens contact met iemand heeft gezocht via de publieke telefoon, en met haar mobiele telefoon wederom contact met iemand heeft gehad. Vervolgens heeft zij de luchthaven met de trein verlaten. De KMar heeft de vrouw bij CoMensha ter registratie aangemeld.

Ik heb hier niets uit context gehaald of veranderd! Zo staat het er echt in, en de Rapporteur vindt het wel prima zo! Er is geen woord van kritiek bij. Dit zijn dus de meldingen die als "gevallen van mensenhandel" in de krant komen. Knoop dat goed in je oren als je volgende keer het nieuws ziet.

Iets nieuws in dit rapport, en wat je ook in de krant tegenkomt, is dat er uitgehaald wordt naar de "faciliteerders," dus de mensen die de mensenhandel mogelijk maken op de één of andere manier. Die zijn volgens de wet ook in gevaar voor straf, dus dan vindt de Rapporteur wel dat die dan ook aangepakt moeten worden. Want daar is ze erg op gericht. En het is een raar stelletje, die faciliteerders:

Hierbij ging het veelal om legale bordeelhouders (22%), pandjesbazen (12%), hotels (9%), gemeenten (7%), Kamer van Koophandel (7%) en eet- en drinkgelegenheden (6%). Het is opmerkelijk dat veruit de meerderheid van deze faciliteerders geen signalen van mensenhandel heeft doorgegeven aan de relevante opsporingsinstanties. Van slechts 9% (= 6) van alle faciliteerders (N: 69) was bekend dat zij signalen hebben gemeld aan de opsporingsinstanties.

Dan moet je je wel afvragen of die faciliteerders dan wat hebben gezien, of wat kònden zien, want de politie mauwt graag dat het zo moeilijk is om het te kunnen vinden, maar verwacht dan wel dat een KvK-medewerker het bij het invullen van formulieren opmerkt. En in dit rijtje staat de gemeente en de Belastingdienst niet genoemd, terwijl die meer en beter zicht hebben dan de KvK, die er wèl instaat, maar waar je minder mee temaken krijgt. De Rapporteur weet wel tegen wie ze kan schoppen.

Ze wil ook dat er internetcensuur komt:

Zo blijkt uit deze paragraaf dat een aantal slachtoffers dat in Nederland is geronseld, via internet in contact is gekomen met een ronselaar. Het creëren van barrières op internet is dus relevant.

Daarmee laat ze dus zien dat ze geen idee heeft hoe Internet werkt. Maar dat komt wel overeen met wat ze van prostitutie, pooiers en misstanden begrijpt. Ik zou zoveel dingen kunnen bespreken, en dan laat ik het belangrijkste nog liggen ook, want eigenlijk gaat dit hele rapport over wat ze aan de cijfers kunnen zien, en ik kan daar zelf eigenlijk weinig mee. Gelukkig heb ik daar helpers voor! Mijn statistiekmannetje laat ik het maar even in zijn eigen woorden zeggen:

Dit hele rapport maakt pijnlijk duidelijk dat sommige mensen niet met wiskunde om kunnen gaan. Het ziet er uit als het resultaat van een troep Alfa's die een aantal lijsten cijfers door een (voor de softe wetenschappen dumbed down) statistiekpakket hebben getrokken en hebben gekeken welke correlaties dat pakket vindt in die data, om dat verder zonder nadenken tot causaties te promoveren. De eerste vuistregel in de wiskunde is altijd in de gaten te houden wat je aan het berekenen bent, zodat je bijvoorbeeld niet na eindeloos werken in een x=x situatie terechtkomt, of ergens steken laat vallen die je uitkomst onbruikbaar maken, en hier zijn zulke overwegingen duidelijk niet in het oog gehouden.

Een goed voorbeeld: de zogenaamde 'clusters'. Dit is zo duidelijk het resultaat van mensen die resultaten uit een statistiekpakket voor zoete koek slikken. Er komen drie groepen uit de statistiek naar voren als cluster, en die drie zijn *toevallig* de drie aandachtsgroepen van de melders. Iemand die in de gaten houdt van wat hij eigenlijk aan het berekenen is uit welke input ziet hier onmiddellijk een sampling bias opdoemen. De drie clusters zijn namelijk onmiddellijk herkenbaar als de drie vormen van contact die de overheid met hoeren heeft: De vluchtige controles in de aanloop (cluster 1), de honkvaste hoeren waar de druk rustig op opgebouwd kan worden (cluster 2) en de paniekende ouders/verzorgers die denken dat hun ontsporende puber met een loverboy uithangt (cluster 3). Allicht clusteren de opgegeven slachtoffers lekker dicht bij elkaar als de melder het formulier elke keer voor het turfje invult naar zijn eigen vooroordeel. Het feit dat de plots van de turfjes buiten de focus van de huidige hype massaal (27%!) worden afgedaan als outliers onderstreept dat alleen. De NRM kiest ervoor om de leerzame data weg te gooien en de sampling bias te houden. Niet alleen dat: het wordt behandeld als hard bewijs dat zaken zou aantonen. Lees en huiver van de toon:

De indeling van de slachtoffers^M in de hierboven genoemde clusters verschaft belangrijke informatie die meegenomen kan worden in de inrichting van eenduidig beleid per slachtoffergroep. Zo blijken de slachtoffers^M die (nog) niet tewerkgesteld zijn de jongste slachtoffers^M te zijn. Mogelijk hebben zij behoefte aan andere hulpverlening dan de oudere slachtoffers^M. Tegelijkertijd toont de clusteranalyse aan dat wanneer slachtoffers^M voor wat betreft hun persoonskenmerken en de sector van uitbuiting overeenkomsten vertonen, dit niet hoeft te betekenen dat zij ook op andere vlakken hetzelfde zijn. Immers, de clusters verschillen niet significant van elkaar voor wat betreft het doen van aangifte door de slachtoffers^M. De aangifte lijkt wel te maken te hebben met wie de aanmelder is en of een opvangverzoek is ingediend. Om er achter te komen hoe zich dit precies verhoudt tot elkaar is verder kwantitatief en kwalitatief onderzoek nodig. Overigens is in de analyse uitsluitend bekeken of aangifte is gedaan en niet wat de kwaliteit van dergelijke aangiften is geweest. Ook dat vergt verder kwalitatief onderzoek.

Een ander voorbeeld: Ronselen op school. Uit de gegevens zou blijken dat er veel op scholen wordt geronseld. Dit is natuurlijk voornamelijk relevant bij de loverboy-meiden. Die categorie meiden wordt overstelpt met voorlichting waar ronselen op school prominent wordt genoemd. In hoeverre voedt de data uit het veld de overheid haar eigen verhaal terug? Dat is een belangrijke vraag, die nergens wordt gesteld. Het lussen van datastromen is bij de UN al een probleem (zie Bales) en in een buitengewoon vage en manipuleerbare dataset als deze eerder een zekerheid dan een risico.

Ondanks het consequente gebruik van de maffe schrijfwijze 'slachtoffer(M)' wordt er in het hele rapport geen moer *gedaan* met het feit dat het hier gaat om vermoedens. Er wordt niet gecorrigeerd voor valse vermoedens, er wordt niet behandeld hoe veranderende mode in de media en in de indoctrinatie van de opsporingsdiensten de grenzen van deze vermoedens verandert, het blijft gewoon bij een M plaatsen. Er wordt geen onderscheid gezocht tussen bevestigde en onbevestigde slachtoffers (voorzover de bevestiging daarvan binnen het huidige klimaat uberhaupt geloofwaardig is) of aan de hand van bevestiging een patroon gezocht in de meldingen en hun waarheidsgehalte. Verder wordt het aantal vermoedens exact hetzelfde gebruik als wanneer het echt om bevestigde gevallen zou gaan. In sommige figuren wordt een concessie gedaan door hier en daar een klein vlakje van de meldingen te duiden als false positives, maar dat zijn steevast kleinere vlakjes dan de false negatives, terwijl de bias van een opsporingsapparaat dat bij het minste of geringste meldt juist sterk de andere kant op wijst. By the same token is het ook heel opvallend dat de razzia's, die zogenaamd zulke inzichten zouden hebben opgeleverd, in de hele rapportage compleet worden doodgezwegen. Je zou denken dat die ideale ijkpunten zijn om te controleren of je populatiemodel klopt, en dat was ook een van de opgevoerde redenen om ze mee te rechtvaardigen. Ze staan er desondanks niet in.

Bij de zaken die tot vervolging komen is een 'opvallend' hoog percentage op basis van een aanigfte of belastende verklaring. Dat spreekt het idee tegen van haaldelict, maar die conclusie wordt natuurlijk niet getrokken. Vlot conclusies trekken uit mogelijke verbanden die ze bevallen gaat snel in dit rapport, maar als een vervelende conclusie opdoemt, wordt die vermeden als de pest. Voorbeeldje: bij de KMar doet maar 2% van de geturfden aangifte, bij de politie is het eerder een derde. Daar wordt bijna niet op ingegaan. Terwijl er toch interessante beelden door worden voorgespiegeld: Is dit een afspiegeling van de KMar die veel lichtvaardiger de slachtofferkaart trekt dan de politie, en dus meer false negatives vindt? Is de politie beter in het afdwingen van onware verklaringen? Of is hier iets minder sinisters aan de hand, zoals verschillen in de populaties waarmee beiden contact hebben? Het zou een uitgelezen onderwerp zijn voor dit soort rapporten, maar de schrijver is duidelijk out of his depth geraakt.

Significant deel van eerder werkzame slachtoffers waren eerder al in beeld als mogelijk slachtoffer. Haalt je de koekoek. Als je kijkt hoe makkelijk iemand in beeld komt als mogelijk slachtoffer, zou het opvallend zijn als het niet zo was. Je bent by default mogelijk slachtoffer bij elke controle, en als je later dus ofwel hulp vraagt, ofwel voor de bijl gaat, kunnen ze kraaien dat ze je al in de kijker hadden. (Zoals Cartman die in de aflevering 'The Coon' van South Park velen beschuldigt, en aan het eind victorie kraait als een van hen het ook blijkt te zijn - wat de kijker nog steeds niet wijzer maakt over wie Mysterion blijkt te zijn.)

Ze maken het nog even bonter in hoofdstuk 9, als wordt beweerd dat je subjectieve inschatting van ernst van dingen waar je geen kijk op hebt en zelfs geen goede definitie en constante meetmethode op toepast opeens objectief wordt als je die indruk van de ernst een *cijfer* geeft. Dit rapport is geschreven door mensen bij wie de number keys uit hun toetsenbord moeten worden gewipt om ze tegen zichzelf te beschermen.


Het is lang genoeg geworden, jongens. Ik denk dat jullie wel snappen dat er weer genoeg mis is aan dit rapport, dat weer veelte serieus wordt genomen door de media en de overheid. Ik word er moedeloos van, maar ik kan ook niet helemaal niets doen. Het moet er gewoon uit, en het is belangrijk dat mensen kunnen zien hoe dom en kortzichtig de "helden" van de overheid zijn. Dit flikken ze niet bij normale mensen.